Jak wybrać najlepszą lokalizację do budowy farmy fotowoltaicznej?

Strona główna » Blog » Jak wybrać najlepszą lokalizację do budowy farmy fotowoltaicznej?

Lokalizacja farmy fotowoltaicznej – co trzeba wiedzieć?

Wybór lokalizacji farmy fotowoltaicznej – od czego zacząć?

Wybór terenu pod farmę fotowoltaiczną jest jedną z kluczowych decyzji inwestora. Żeby inwestycja była opłacalna, należy uwzględnić różne czynniki, które omówimy szczegółowo w tym poradniku.

Nasłonecznienie terenu

Nasze rozważania warto zacząć od najważniejszego aspektu, czyli nasłonecznienia terenu.

W Polsce mamy 16 województw i jeśli przeliczymy średnioroczne nasłonecznienie w każdym z nich, dowiemy się, że różnice w nasłonecznieniu poszczególnych regionów nie są bardzo duże. Ogólne nasłonecznienie w Polsce wynosi od około 1000 kWh/m² do 1150 kWh/m² [średnioroczne nasłonecznienie w kilowatogodzinach na metr kwadratowy (kWh/m²)].

Na nasłonecznienie wpływa np.:

rzeźba terenu
mikroklimat
roślinność
zabudowania

Najwyższe nasłonecznienie występuje w województwach zlokalizowanych na południu Polski, natomiast najniższe, na północy.

Poziom nasłonecznienia a produkcja energii

Idealna działka pod farmę fotowoltaiczną powinna więc cechować się jak najwyższym nasłonecznieniem w ciągu roku. Wyższe nasłonecznienie oznacza więcej energii słonecznej dostępnej do konwersji na energię elektryczną.

Różnica 100-150 kWh/m² może przekładać się na około 10-15% różnicę w produkcji energii. W praktyce oznacza to, że farmy fotowoltaiczne w województwach o wyższym nasłonecznieniu będą nieco bardziej efektywne i mogą generować więcej energii w ciągu roku.

Ukształtowanie terenu pod farmę słoneczną

Wybór terenu pod farmę fotowoltaiczną wiąże się także z analizą samej powierzchni. Rozważmy więc dwie opcje: teren płaski i nachylony.

Płaski teren pod farmę fotowoltaiczną

Największe zalety takiego rozwiązania to:

łatwość montażu instalacji fotowoltaicznych
łatwe równomierne rozłożenie paneli z takimi samymi odstępami
koszty budowy farmy fotowoltaicznej mogą być niższe, ze względu na prostszą konstrukcję wsporczą
na płaskim terenie prace konserwacyjne i serwisowe często mogą przebiegać sprawniej niż na terenie nachylonym

Nachylony teren pod farmę fotowoltaiczną

Pomówmy o działce, którą charakteryzuje delikatne nachylenie. Najkorzystniejsze będzie właśnie nieduże nachylenie w kierunku południowym, ponieważ:

gwarantuje optymalną ekspozycję na słońce
teren nachylony może ułatwiać naturalny odpływ wody deszczowej, co zmniejsza ryzyko zalania i erozji gruntu

Zawsze warto przeprowadzić szczegółową analizę techniczną i projektową, aby ustalić, czy wybrany teren nadaje się do budowy farmy fotowoltaicznej i jak najlepiej wykorzystać jego potencjał.

W Electrum maksymalizujemy potencjał gruntów i budujemy największe farmy fotowoltaiczne w Polsce:

Dowiedz się więcej o tym, co robimy

Mocno nachylony teren – ryzyka

Przy znacznym nachyleniu działki mogłoby dojść do takich problemów jak:

trudności w optymalnym rozmieszczeniu paneli
niechciane zacienienie paneli
skomplikowana budowa farmy fotowoltaicznej i trudny montaż paneli PV
wyższe koszty serwisu i konserwacji ze względu na trudniejszy dostęp do paneli

Lokalny klimat

Wybierając lokalizację pod farmę słoneczną, musimy wziąć także pod uwagę lokalny klimat. Nasłonecznienie omówiliśmy już wcześniej, dlatego teraz przeanalizujmy takie czynniki, jak:

temperatura
opady
wiatr
wilgotność

Temperatura

Wysoka temperatura może wpływać ujemnie na wydajność paneli fotowoltaicznych. Moduły fotowoltaiczne zawierają krzem, który może nienaturalnie się nagrzewać. W konsekwencji, może dojść do nagłego spadku napięcia i obniżenia efektywności energetycznej instalacji PV.

W związku z tym, zrozumienie zmienności temperatury w ciągu dnia i roku na danym terenie pomaga oszacować jej wpływ na produkcję energii. W niektórych przypadkach trzeba dostosować systemy chłodzenia lub zastosować inne strategie zarządzania temperaturą.

Opady

W regionach o wysokich opadach deszczu może być konieczne częstsze czyszczenie paneli, aby zapewnić ich maksymalną wydajność.

Deszcz może zostawiać na panelach fotowoltaicznych osad mineralny, a osadzający się brud zmniejsza przepuszczalność światła. Ponadto, w regionach z częstymi opadami deszczu dochodzi do silniejszego rozrostu roślinności, która pyli i zostawia swój osad na panelach.

Ekstremalne warunki pogodowe

Niektóre obszary charakteryzują się bardzo silnymi podmuchami wiatru, gwałtownymi opadami deszczu, gradobiciami, wysoką wilgotnością czy wręcz przeciwnie, okresami suszy. Wybór terenu pod farmę fotowoltaiczną powinien zostać poprzedzony szczegółową analizą, ponieważ na takim obszarze inwestycja może okazać się szczególnie ryzykowna.

Idealna działka pod farmę fotowoltaiczną – co jeszcze trzeba wziąć pod uwagę?

Wybierając idealną działkę pod inwestycję fotowoltaiczną, skupiliśmy się na aspektach związanych z klimatem i rzeźbą terenu. Jednak to zdecydowanie zbyt mało, by mówić o najlepszej lokalizacji farmy fotowoltaicznej. Konieczne jest także przeanalizowanie poniższych czynników.

Aspekty środowiskowe

Budowa farmy fotowoltaicznej może mieć wpływ na lokalne ekosystemy, w tym roślinność i zwierzęta, dlatego istotna staje się analiza fauny i flory znajdującej się w danej lokalizacji. Konieczne może się okazać przeprowadzenie oceny oddziaływania farmy na środowisko.

Aspekty społeczne

Ważne, czy lokalna społeczność akceptuje budowę farmy fotowoltaicznej w tej konkretnej lokalizacji. Opór społeczności może prowadzić m.in. do protestów i opóźnień w realizacji projektu.

Dobra lokalizacja dla farmy fotowoltaicznej to taka, która nie wpływa na komfort życia okolicznych mieszkańców, np. poprzez hałas czy odbicia światła dochodzące do zabudowań. Odpowiednia odległość od sąsiadów pozwoli uniknąć takich sytuacji.

Odległość od sieci energetycznej

Lokalizacja działki w pobliżu sieci energetycznej pozwala obniżyć koszty inwestycji. Omijamy wówczas konieczność budowy infrastruktury na danym odcinku. Inwestycja zlokalizowana blisko punktów przyłączenia farmy fotowoltaicznej pozwala także minimalizować straty przesyłowe. W wielu źródłach zaleca się, by odległość od sieci energetycznej nie była większa niż 200 metrów.

Farma fotowoltaiczna a odległość od lasu

Jeśli grunt znajduje się w pobliżu lasu, niesie to za sobą konieczność przeanalizowania wpływu drzew na ewentualne zacienienie. Wiąże się to także z występowaniem większej liczby zanieczyszczeń, takich jak pyłki, suche liście. Należy także przeanalizować stabilność gruntu na takim terenie, przeprowadzić badania środowiskowe oraz ocenę oddziaływania planowanej farmy PV na środowisko.

Odległość fotowoltaiki od zabudowań

Ze względu na dźwięk pracy inwerterów przyjmuje się, że farma fotowoltaiczna powinna być umiejscowiona minimum 100 metrów od zabudowań. Wiele zależy od konkretnych warunków lokalnych. Zminimalizowanie widoczności paneli z okolicznych domów pozwoli nie zaburzyć krajobrazu i wyeliminuje ryzyko odbijania światła.

Położenie farmy względem dróg i miast

Lokalizacja farmy fotowoltaicznej w pobliżu dróg ułatwia transportowanie komponentów, sprzętu czy materiałów budowlanych. Bliskość dobrze utrzymanych dróg może obniżyć koszty transportu i logistyki zarówno w fazie budowy, jak i podczas eksploatacji farmy. Należy uwzględnić lokalny plan zagospodarowania przestrzennego, który pomoże określić, gdzie mogą być zlokalizowane farmy fotowoltaiczne.

W wielu przypadkach wymagana jest szczegółowa ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ), dzięki której można upewnić się, że farma PV nie będzie miała negatywnego wpływu na okoliczne tereny.

Bliskość miasta może wiązać się z wysokim stężeniem smogu, a zanieczyszczenia mogą osadzać się na panelach. Dobra lokalizacja farmy fotowoltaicznej będzie mieścić się w oddaleniu od miasta, choć ostateczna decyzja może być uwarunkowana innymi czynnikami.

Jaka powinna być optymalna powierzchnia działki pod farmę fotowoltaiczną?

Powierzchnia farmy fotowoltaicznej determinuje zyski. Możemy oszacować, że dla farmy o mocy 1 MW potrzeba terenu o powierzchni od 1,5 do 2 hektarów (ha). Żeby optymalnie rozmieścić panele fotowoltaiczne, działka pod farmę powinna mieć minimum 50 metrów szerokości.

Jaki grunt wybrać?

Niektóre grunty nie nadają się do wykorzystania na farmę fotowoltaiczną.

Klasa gruntu

Dla farm fotowoltaicznych zazwyczaj preferowane są tereny o niższych klasach, takich jak ziemie orne klasy IV, V i VI, ponieważ są one mniej wartościowe dla rolnictwa. Sprawdzą się także nieużytki rolne.

Status prawny działki

Dzierżawa gruntu lub własność pozwala wykorzystać inwestorowi lokalizację do budowy farmy. Dzierżawa gruntu rolnego może być korzystna z ekonomicznego punktu widzenia, natomiast zakup działki daje pełną kontrolę nad obiektem bez ram czasowych.

Mamy idealną lokalizację farmy fotowoltaicznej – co dalej?

Przeanalizowaliśmy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, warunki przyłączenia do sieci, czynniki środowiskowe, klimatyczne i inne z powyższego zestawienia. Kolejnym etapem będzie przemyślany projekt farmy fotowoltaicznej, który w optymalny sposób wykorzysta dostępną przestrzeń.

W Electrum Ventures odpowiadamy za pierwszy etap realizacji farm fotowoltaicznych:

Projektowanie farm fotowoltaicznych

Po uzyskaniu niezbędnych pozwoleń będzie można rozpocząć budowę farmy fotowoltaicznej.