10 października obchodzimy Dzień Zdrowia Psychicznego – święto, które z roku na rok zyskuje na znaczeniu. W świecie pełnym napięć, niepewności i zmian, coraz więcej osób doświadcza przeciążenia emocjonalnego. W obecnych czasach rozmowa o zdrowiu psychicznym staje się powszechną koniecznością, a nie kwestią dotyczącą marginesu.
Stąd dzień, który od 1992 roku ma zwracać uwagę na rosnącą skalę problemu, zachęcać do profilaktyki i edukacji. A także wspierać walkę ze stygmatyzacją osób zmagających się z kryzysami zdrowia psychicznego.
To właśnie z tej potrzeby – budowania świadomości i wspólnoty wokół troski o dobrostan – wyrósł projekt podcastów, który Electrum realizuje wspólnie z fundacją Don’t Worry Be Yourself.
W tekście:
- W pierwszej części prezentujemy wybrane statystyki dotyczące stresu i zwolnień lekarskich w Polsce.
- Następnie wspominamy o globalnym kryzysie depresji i sposobach przeciwdziałania mu.
- W ostatniej części opisujemy projekt, który w Electrum realizujemy razem z fundacją Don’t Worry Be Yourself. Czyli serię podcastów uzupełniających dyskusję o dobrostanie i zdrowiu psychicznym.
Stres rośnie – a wraz z nim liczba zwolnień lekarskich
W ostatnich latach systematycznie rośnie liczba zwolnień lekarskich wystawianych z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym. W 2023 roku do ZUS wpłynęło o 8,7 proc. więcej takich zwolnień niż w 2022 roku. Z kolei w 2024 r. odnotowano już 13,8-procentowy wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim.
Głównymi przyczynami tych zwolnień są reakcje na silny stres. Zaburzenia depresyjne są drugie w kolejności. Ostatnie miejsce na tym niechlubnym podium zajmują zaburzenia lękowe.
Badania IPSOS z 10 października 2024 roku pokazują, że aż 45% Polaków deklaruje, że w ciągu ostatniego roku wielokrotnie doświadczyło silnego stresu, podczas gdy globalny wskaźnik tego zjawiska wynosi 33%.
Z perspektywy pracodawcy alarmujący jest dla nas sygnał, że stres coraz częściej odbija się na życiu zawodowym. 35% badanych przyznaje, że doświadczyło stresu silnego na tyle, że ten na jakiś czas uniemożliwił im wykonywanie obowiązków zawodowych. Aż 19% stwierdziło, że taki stan zdarzył się im wielokrotnie.
Epidemia depresji – ogromne wyzwanie społeczne i systemowe
Powyższe dane są alarmujące, jednak nietrudno z miejsca wyliczyć różne, powszechnie odczuwalne czynniki, które na nie wpływają: globalny kryzys klimatyczny, niepewność ekonomiczna, izolacja społeczna, nadmierna ekspozycja na media cyfrowe czy brak równowagi między życiem prywatnym a zawodowym.
Niestety, społecznie narastający stres niesie za sobą coraz szybszy rozwój depresji i zaburzeń lękowych. W tej kwestii nieustannie alarmuje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). W ostatnich latach podzieliła się m.in. szacunkami, zgodnie z którymi do 2030 roku depresja stanie się najczęściej diagnozowaną chorobą na świecie. Czy jako społeczeństwo jesteśmy w stanie nie dopuścić do urzeczywistnienia tej predykcji?
Wiemy, że skuteczne przeciwdziałanie depresji wymaga wielowymiarowego podejścia. Opartego nie tylko na leczeniu, ale przede wszystkim na profilaktyce i edukacji społecznej.
Widzimy, jak potrzebne są rozwiązania wspierające dobrostan psychiczny w miejscu pracy, lepszy dostęp do opieki psychologicznej, a także działania integrujące społeczności lokalne i wzmacniające więzi międzyludzkie.
Równie istotne jest budowanie kultury otwartości na rozmowę o emocjach oraz ograniczanie czynników systemowo sprzyjających przeciążeniu psychicznemu. Dlatego chcemy pokazywać, jak dużo sensu ma rozmowa o zdrowiu psychicznym.
Krok pierwszy – edukacja i destygmatyzacja. Podcasty Don’t Worry Be Yourself i Electrum
Mając na uwadze siłę edukacji, w Electrum razem z fundacją Don’t Worry Be Yourself realizujemy wyjątkową serię podcastów. Przyjęły one formę rozmów z certyfikowanymi specjalistami zdrowia psychicznego. Tym samym chcemy szerzyć sprawdzone informacje i dawać innym inspirację do zmiany i troski o siebie.
Nie widzimy w tym jednak zastępstwa terapii albo bezpośredniej pomocy u specjalistów. Nasze podcasty traktujemy jako pierwszy krok i dawkę sprawdzonej wiedzy.
-
Lęk, style przywiązania i emocje w ciele dziecka, które czai się w nas. Rozmowa z Jakubem Macewiczem
W pierwszym odcinku Cezary Chwicewski z DWBY rozmawia z psychoterapeutą Jakubem Macewiczem. Rozmowa skupia się na temacie lęku, emocji i wykształconych w dzieciństwie stylów przywiązania – czyli tego, co wpływa na nasz sposób budowania późniejszych relacji z innymi ludźmi.
-
Jak codzienne nawyki wpływają na Twoje zdrowie psychiczne i pracę mózgu? Rozmowa z Michaliną Muszyńską
Gościną tego odcinka jest Michalina Muszyńska, certyfikowana lekarka medycyny stylu życia. Jeśli jeszcze nie słyszeliście o takiej specjalizacji, od razu zaznaczamy, że jest to dziedzina medycyny konwencjonalnej, czyli w całości opartej na dowodach naukowych. Mowa o tym, jak wdrażać nowe nawyki w obliczu faktu, że nasz mózg tak bardzo kocha status quo. Rozmowa odpowiada również na pytania o to, czym jest eko-psychiatria i jak natura wspiera nasze zdrowie psychiczne. Wszystko w oparciu o rzetelne dane i ciekawostki.
-
Czy las może zmienić Twoje życie? Naukowe dowody i praktyka. Rozmowa z dr. Katarzyną Simonienko
W trzecim odcinku tematem przewodnim jest las i jego zbawienny wpływ na nasze zdrowie. Malika Tomkiem z DWBY rozmawia z dr. Katarzyną Simonienko, psychiatrą i lasoterapeutką. O tym, jak natura wpływa na nasz mózg, emocje i ciało. W 47 minut dowiecie się m.in., czym jest ekoterapia, kąpiele leśne i zielone recepty, oraz jak wprowadzić naturę do swojego życia krok po kroku.
Więcej podcastów jest w drodze. Mamy nadzieję, że jak najwięcej osób skorzysta z tych rozmów – przesłuchując ich w dogodnym dla siebie momencie: na spacerze, podczas wykonywania domowych obowiązków, w drodze do pracy. Nie tylko w Dzień Zdrowia Psychicznego. W świetle wszystkiego, co tu przywołaliśmy, naprawdę uważamy, że troska o dobrostan jest w dzisiejszych czasach kluczowa.
Wszystkie podcasty są dostępne także na platformie Spotify.
