Dynamiczny rozwój rynku odnawialnych źródeł energii (OZE) powoduje zwiększone zapotrzebowanie na specjalistów od czystych technologii. Rosnącą popularność w naszym kraju zyskują między innymi farmy wiatrowe, czyli wielkopowierzchniowe inwestycje, mające na celu wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem siły wiatru. Pracują w sposób bezemisyjny, dzięki czemu przyczyniają się do redukowania śladu węglowego. Do ich efektywnego funkcjonowania potrzebne jest jednak nie tylko połączenie optymalnych warunków atmosferycznych i odpowiedniej infrastruktury, lecz także specjalistyczne wsparcie osób odpowiadających za zarządzanie, serwis i konserwację tych obiektów. 

Dziś skupimy się na pracy technika turbin wiatrowych. Czym dokładnie się zajmuje, ile zarabia i jak znaleźć zatrudnienie w tym zawodzie – odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule. 

Przeczytaj również: OZE Praca: Dlaczego warto i jak zacząć? 

Kim jest technik turbin wiatrowych? 

Technik turbin wiatrowych to specjalista odpowiedzialny za konserwację i naprawę elektrowni wiatrowych. Zawód ten odgrywa bardzo ważną rolę w sektorze odnawialnych źródeł energii, a jego znaczenie rośnie wraz z rozwojem energetyki wiatrowej w Polsce i na świecie. W Electrum stale powiększamy nasz zespół techników, mając na uwadze coraz większą ilość realizowanych przez nas projektów w tym zakresie. 

W praktyce praca technika turbin wiatrowych obejmuje takie zadania jak: 

• Przeprowadzanie regularnych przeglądów i prac konserwacyjnych w obrębie turbin, aby zapewnić im bezawaryjne działanie; 
• Diagnozowanie usterek i szybkie reagowanie na awarie; 
• Prace instalacyjne – montaż poszczególnych elementów, kabli, systemów sterowania i komponentów mechanicznych; 
• Testy bezpieczeństwa i pomiary techniczne; 
• Działania na wysokości – technicy często wspinają się do gondoli turbiny, która znajduje się nawet 100 metrów nad ziemią. 

Obowiązki są zatem bardzo zróżnicowane, a zarazem wiążące się z dużą odpowiedzialnością. 

Jak wygląda codzienna praca technika turbin wiatrowych? 

Technik serwisu turbin wiatrowych zazwyczaj rozpoczyna swoją pracę od porannego zebrania w celu zapoznania wszystkich z aktualną sytuacją na zewnątrz – od tak zwanego toolbox talk. Jest to istotne ze względów bezpieczeństwa – członkowie zespołu powinni posiadać rozeznanie w warunkach pogodowych oraz mieć świadomość prognoz dotyczących na przykład wyładowań atmosferycznych. W ramach porannego briefingu często omawia się również plan pracy na dany dzień, przygotowanie narzędzi oraz weryfikuje ewentualne usterki z poprzedniego dnia. 

Następnie technicy turbin wiatrowych przystępują do pracy na wiatrakach. To wymaga odpowiedniego przygotowania – przede wszystkim zadbania o bezpieczeństwo. Nie obejdzie się bez pełnego wyposażenia ochronnego, w skład którego wchodzi między innymi uprząż, kask oraz system asekuracji. Wejście na turbinę odbywa się natomiast za pomocą kilkudziesięciometrowej drabinki lub windy, jeśli jest dostępna. 

Zadania technika serwisu turbin wiatrowych to wspomniane powyżej przeglądy podzespołów, diagnozowanie i usuwanie ewentualnych usterek czy też wymiany elementów eksploatacyjnych. Przeprowadzane działania zależą od konkretnych potrzeb i planów, wszystkie muszą jednak zostać odpowiednio udokumentowane. Raportowanie wykonanych czynności, postępów w rozwiązywaniu problemów czy też rezultatów przeglądu – to wszystko pozwala skrupulatnie monitorować stan każdej turbiny i planować odpowiednie prace w przyszłości. 

Wymagane kwalifikacje i umiejętności 

W zawodzie technika turbin wiatrowych niezbędne jest połączenie wiedzy technicznej, wysokiej sprawności fizycznej oraz znajomości zasad bezpieczeństwa. Chcąc pracować na farmie wiatrowej, należy posiadać umiejętności dotyczące: 

• Prawidłowego odczytywania dokumentacji technicznej; 
• Diagnozowania awarii w zakresie zarówno elektryki, jak i mechaniki; 
• Obsługi automatycznych systemów sterowania; 
• Obsługi narzędzi montażowych i pomiarowych; 
• Odpowiedniego raportowania serwisowego. 

Jak wspomniano, bardzo ważna jest również sprawność fizyczna. To właśnie ona determinuje jakość pracy na wysokościach, w różnych warunkach pogodowych. Zawód ten zdecydowanie nie będzie dobrym wyborem dla osób, które zmagają się z lękiem wysokości lub klaustrofobią, bądź nie posiadają wysokiej odporności na stres – zdarzają się sytuacje, kiedy trzeba podejmować szybkie decyzje. 

Cenny atut w pracy technika turbin wiatrowych stanowią także umiejętności miękkie. Nie da się ukryć, iż zawód ten wiąże się z koniecznością współpracy zespołowej. Dobra komunikacja, odpowiedzialność, dokładność i organizacja – to wszystko odgrywa ważną rolę w sprawnym realizowaniu codziennych obowiązków. 

Sprawdź również: 10 ciekawostek o pracy w OZE – Electrum 

Obowiązkowe szkolenia i certyfikaty 

Aby rozpocząć pracę w zawodzie technika turbin wiatrowych, należy posiadać: 

• Wykształcenie techniczne – związane z kierunkami takimi jak elektryka, mechanika, automatyka; 
• Certyfikat GWO Basic Safety Training – to międzynarodowy standard bezpieczeństwa, obejmuje zajęcia z bezpiecznej pracy na wysokości, udzielania pierwszej pomocy, przenoszenia ciężarów oraz ochrony przeciwpożarowej; wymaga regularnego odnawiania co 2 lata; 
• Uprawnienia Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) – oficjalne potwierdzenie umiejętności bezpiecznego obsługiwania, serwisowania i montażu instalacji elektrycznych. 

Oczywiście, kluczowym warunkiem zatrudnienia w zawodzie technika turbin wiatrowych jest brak przeciwwskazań zdrowotnych do realizacji prac wysokościowych. Potrzebnych badań lekarskich nie przejdą osoby borykające się między innymi ze wspomnianym już lękiem wysokości, z zaburzeniami błędnika, z chorobami układu krążenia, chorobami neurologicznymi czy też problemami z układem ruchu. Dobra kondycja fizyczna, zdrowy wzrok i słuch, a także odporność na stres – to absolutne podstawy w tym zawodzie. 

Specjalistyczne kursy i rozwój zawodowy 

Aby rozwijać się zawodowo oraz poszerzać swoje kompetencje w zawodzie technika turbin wiatrowych, można wykonać dodatkowe kursy. Naszą wartość na rynku pracy zwiększą między innymi szkolenia dotyczące zaawansowanych systemów cyfrowych – automatyki przemysłowej, systemów SCADA czy też analizy danych. W ramach takich kursów można nauczyć się chociażby zasad działania sterowników PLC, obsługi interfejsów SCADA, a także metod ochrony systemów sterowania przed różnego rodzaju zagrożeniami cybernetycznymi. 

Sprawdź: SCADA: Serce nowoczesnego monitoringu farm | Electrum Holding 

Osoby chcące rozwijać się w kierunku pracy na farmach wiatrowych mogą również odbyć dodatkowe szkolenia z zakresu mechaniki turbin. Takie kursy obejmują zagadnienia związane z budową przekładni, konstrukcji gondoli i łopat czy też kontroli łożysk, wałów i sprzęgieł. Uzyskanie wiedzy w tym zakresie umożliwia wykonywanie bardziej zaawansowanych prac serwisowych. 

Warto obrać sobie jedną specjalizację, w ramach której chcesz się dalej rozwijać. W Electrum cenimy zwłaszcza kompetencje dotyczące pomiarów elektroenergetycznych, które odgrywają ważną rolę w procesach diagnostycznych. Kluczowe jest ich regularne wykonywanie w celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom pracującym na turbinie, gdyż to właśnie one umożliwiają wczesne wykrycie potencjalnych awarii i wdrożenie działań naprawczych, zanim dojdzie na przykład do pożaru. Częste kontrole z zastosowaniem pomiarów elektroenergetycznych minimalizują również ryzyko przestojów, które bywają kosztowne w skutkach. 

Nowoczesne technologie w pracy technika 

W dzisiejszych czasach technik turbin wiatrowych korzysta nie tylko z narzędzi mechanicznych i elektrycznych, lecz także z zaawansowanych systemów cyfrowych, zapewniających zwiększone bezpieczeństwo oraz wysoką precyzję serwisu. W Electrum wykorzystujemy rozwiązania takie jak: 

• Systemy SCADA, które pozwalają zdalnie monitorować pracę turbin w czasie rzeczywistym, analizować parametry (moc, napięcia, temperaturę) oraz rejestrować wszelkie alarmy; 
• Wóz pomiarowy do diagnostyki – zaawansowane, mobilne narzędzie, które wspiera diagnostykę i utrzymanie sieci elektroenergetycznych dzięki możliwości precyzyjnego lokalizowania usterek; 
• Drony z kamerą termowizyjną – służą szybkiemu wykrywaniu problemów niewidocznych gołym okiem, na przykład związanych z przegrzewaniem się poszczególnych obszarów turbiny, z wadami materiałowymi czy też z funkcjonowaniem instalacji elektrycznej; 
• Kamera akustyczna – nowoczesne narzędzie do lokalizacji źródeł hałasu i drgań (wynikających na przykład z nieszczelności, problemów w przekładniach lub łożyskach). 

Powyżej wymienione technologie znacząco podnoszą jakość pracy technika turbin wiatrowych. Nie tylko umożliwiają szybką reakcję w przypadku wystąpienia awarii, lecz przede wszystkim zwiększają bezpieczeństwo osób pracujących na obiektach. 

Kto najlepiej odnajdzie się w pracy technika turbin wiatrowych? 

Praca w zawodzie technika turbin wiatrowych wiąże się z pewnymi uwarunkowaniami, które dla jednych mogą stanowić wadę, a dla innych zaletę. Zastanawiając się nad przebranżowaniem się w tym kierunku, warto zdawać sobie sprawę, iż: 

• Występują tu częste wyjazdy służbowe; 
• Praca odbywa się w różnych warunkach atmosferycznych; 
• Ustalane są dyżury umożliwiające monitorowanie farmy wiatrowej całodobowo; 
• Zachodzi konieczność pracy na wysokościach; 
• Jest to odpowiedzialne zajęcie, wymagające dużej uważności, a zarazem szybkiego reagowania na ewentualne problemy. 

W pracy technika turbin wiatrowych najlepiej odnajdzie się zatem osoba, dla której te specyficzne cechy opisywanego zawodu nie stanowią problemu. To świetny wybór dla tych, którzy dobrze odnajdują się w pracy fizycznej, nie lubią rutyny i chętnie podejmują się nowych wyzwań. Jednocześnie – są żywo zainteresowani tematyką odnawialnych źródeł energii i posiadają wiedzę techniczną. Nie bez znaczenia pozostają wspomniane już kompetencje miękkie, takie jak komunikatywność i umiejętność pracy w zespole, a ponadto – odpowiedzialność, precyzja oraz skrupulatność. 

Jak zostać technikiem turbin wiatrowych? 

Osoba poszukująca pracy w zawodzie technika serwisu turbin wiatrowych ma aktualnie wiele możliwości zarówno w naszym kraju, jak i za granicą. Odnawialne źródła energii stanowią dynamicznie rozwijający się sektor energetyki, co można zauważyć również na rynku pracy. Techników zatrudniamy także w Electrum – zachęcamy do zapoznania się z dostępnymi ofertami w zakładce Kariera. Wystarczy wysłać swoje CV, aby wziąć udział w procesie rekrutacyjnym na wybrane stanowisko. 

Praca w Electrum wiąże się nie tylko z szerokimi możliwościami rozwoju, merytorycznym wsparciem specjalistów oraz cennym poczuciem bezpieczeństwa, lecz także z realnym wkładem w postęp transformacji energetycznej. Chętnie współpracujemy z osobami, które podzielają nasze wartości związane z ochroną środowiska naturalnego, dążeniem do zrównoważonej przyszłości oraz szerzeniem świadomości na tematy związane z ekologicznym stylem życia. 

Więcej informacji znajdziesz w artykule: Jak zdobyć pracę jako serwisant turbin wiatrowych? – Electrum 

Perspektywy rozwoju w branży energetyki wiatrowej 

Technik turbin wiatrowych może rozwijać swoją karierę zarówno w obszarze technicznym, jak i menedżerskim. Mowa tu o takich stanowiskach jak: 

• Lider zespołu – to naturalny krok rozwoju dla doświadczonych techników; wiąże się z przejęciem takich obowiązków jak koordynowanie pracy zespołu serwisowego, nadzór nad bezpieczeństwem i jakością prac, planowanie zadań; 
• Projekt Manager – odpowiada za planowanie i realizację projektów, zarządzanie harmonogramem, współpracę z inwestorami, operatorami sieci i podwykonawcami; 
• Specjalista od systemów i diagnostyki (np. SCADA) – osoby na tych stanowiskach m.in. analizują dane z farm wiatrowych, optymalizują pracę turbin, uczestniczą we wdrażaniu nowych systemów. 

Doświadczenie uzyskane podczas pracy technika turbin wiatrowych stanowi solidny fundament do rozwijania dalszej kariery w stabilnej branży OZE. 

Przeczytaj również: Praca w energetyce odnawialnej – najbardziej poszukiwane zawody | Electrum 

Podsumowanie 

Technik turbin wiatrowych to przyszłościowy zawód, w którym liczy się zarówno wiedza z zakresu mechaniki i elektryki, jak też obsługa nowoczesnych technologii. Branża oferuje atrakcyjne warunki zatrudnienia i konkurencyjne wynagrodzenia, a także szerokie perspektywy rozwoju. Dzięki dynamicznemu postępowi energetyki wiatrowej technik turbin wiatrowych zyskuje realną szansę na stabilną, długoterminową karierę w sektorze odnawialnych źródeł energii. 

Osoby zainteresowane rozpoczęciem pracy w OZE zapraszamy do zapoznania się z ofertą rekrutacyjną Electrum. Dołączając do nas, możesz stać się częścią zmiany sektora energetycznego, a jednocześnie zyskać optymalną przestrzeń do rozwijania swoich kompetencji. 

Studia na kierunku energetyka stanowią solidną inwestycję w przyszłość. Energia jest podstawą funkcjonowania współczesnego świata, a rosnące zapotrzebowanie na prąd, ciepło czy też innowacyjne technologie związane z efektywnością energetyczną sprawia, że absolwenci tego kierunku mają przed sobą szerokie perspektywy zawodowe. W Electrum zatrudniamy wielu specjalistów w tej dziedzinie, a także regularnie powiększamy nasz zespół, poszukując kandydatów otwartych na rozwój, a jednocześnie – posiadających bogatą wiedzę o odnawialnych źródłach energii. 

W dzisiejszym artykule przyjrzymy się poszczególnym ścieżkom kariery skupionym wokół energetyki. 

Jak wyglądają studia na kierunku energetyka? 

Planując rozpoczęcie studiów na kierunku energetyka, należy nastawić się, iż nacisk kładziony będzie przede wszystkim na nauki ścisłe. W programie znajdują się takie przedmioty nauczania, jak matematyka, fizyka, chemia, mechanika techniczna, projektowanie czy też automatyka. Studenci zyskują wiedzę dotyczącą zasad termodynamiki, działania maszyn elektrycznych, gospodarki energetycznej oraz transportu ciepła i masy, a także ochrony środowiska. Badają wpływ poszczególnych procesów i ich parametrów na efektywność energetyczną, planują dystrybucję energii, a także poznają rozwiązania umożliwiające produkcję prądu w sposób możliwie najbardziej zrównoważony. 

Studia na kierunku energetyka to przede wszystkim zajęcia praktyczne – obejmują dużą ilość laboratoriów i projektów technicznych. Studenci w ramach procesu przygotowania do wykonywania zawodu pracują m.in. z instalacjami grzewczymi i chłodniczymi, symulatorami procesów energetycznych czy też aparaturą do badań termodynamicznych. Standardem są również praktyki w elektrowniach, elektrociepłowniach, firmach energetycznych czy też instalacyjnych. Wszystkie te elementy odgrywają ważną rolę dla odpowiedniego przygotowania studentów do uwarunkowań realnego środowiska pracy. 

Jakie są możliwości zatrudnienia dla absolwentów energetyki? 

Absolwenci energetyki mają bardzo szerokie możliwości zatrudnienia: 

• Elektrownie i elektrociepłownie – należą do sektora odpowiedzialnego za wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła; praca polega głównie na nadzorowaniu procesów, utrzymywaniu ruchu oraz optymalizacji produkcji; 
• Energetyka odnawialna (OZE) – dynamicznie rozwijający się rynek farm wiatrowych, fotowoltaicznych, biogazowni i magazynów energii; osoby zatrudnione w tym obszarze mogą zajmować się projektowaniem lub wykonawstwem instalacji, a także uczestniczeniem w badaniach nad czystymi technologiami;
• Firmy energetyczne – operatorzy sieci i spółki energetyczne zajmują się przesyłem, dystrybucją i sprzedażą energii, a praca dotyczy zarządzania sieciami, prowadzenia analiz jakości energii lub wdrażania technologii smart grid;
• Przemysł – zakłady produkcyjne potrzebują specjalistów do optymalizacji zużycia energii, wdrażania rozwiązań oszczędnościowych i nadzoru nad instalacjami technicznymi; 
• Administracja publiczna – jednostki państwowe analizują politykę energetyczną, przygotowują audyty, raporty i plany transformacji energetycznej. 

Praca w poszczególnych obszarach różni się zarówno pod względem zakresu obowiązków, jak też poziomu wynagrodzenia. Warto jednak mieć na uwadze fakt, iż w porównaniu do innych branż, miesięczna płaca w energetyce prezentuje się bardzo dobrze. Poniżej przykładowe zestawienie pochodzące z Raportu Płacowego manaHR z 2023 roku. Przedstawia porównanie miesięcznej płacy brutto poszczególnych zawodów w zakresie branży energetycznej oraz innych branż. Zarówno specjalista ds. Planowania i przygotowania produkcji, jak też spawacz, uzyskują wyższe średnie zarobki, jeśli pracują w ramach sektora energetycznego. To ważna informacja dla osób, które interesują się energetyką, jednak mają wątpliwości, czy jest to opłacalna ścieżka kariery. 

Przeczytaj również: Praca w fotowoltaice – jakie są popularne ścieżki kariery? 

Najpopularniejsze stanowiska w branży energetycznej 

Do najpopularniejszych stanowisk w branży energetycznej należą: 

• Inżynier ds. energetyki – odpowiada za projektowanie, analizę i nadzorowanie instalacji oraz systemów energetycznych; 
• Specjalista ds. OZE – zajmuje się projektowaniem, montażem i analizą pracy instalacji fotowoltaicznych, wiatrowych oraz innych odnawialnych źródeł energii; 
• Projektant instalacji HVAC/elektrycznych/PV – tworzy dokumentacje techniczne i projekty instalacji; 
• Analityk energetyczny – opracowuje prognozy, modele i analizy związane z produkcją, zużyciem i kosztami energii; 
• Operator elektrowni/elektrociepłowni – kontroluje procesy wytwarzania energii, obsługuje urządzenia i dba o bezpieczeństwo instalacji; 
• Konsultant energetyczny – doradza firmom i administracji w zakresie planowania energetycznego, modernizacji i inwestycji. 

W Electrum również zatrudniamy specjalistów od OZE i regularnie powiększamy nasz zespół ze względu na realizację coraz to nowych projektów. Prowadzimy rekrutacje na takie stanowiska jak inżynier ds. nadzoru i monitorowania obiektów OZE (k/m), inżynier serwisu farm PV i farm wiatrowych (k/m), projektant BESS (k/m) czy też inżynier automatyk (k/m). 

Energetyka konwencjonalna – czy warto zainteresować się tym obszarem? 

Choć o przyszłości energetyki coraz częściej mówi się w kontekście odnawialnych źródeł energii, to wciąż funkcjonują elektrownie węglowe, gazowe czy jądrowe, odpowiadając za dużą część produkcji prądu. Absolwenci energetyki mogą znaleźć w nich zatrudnienie, zajmując się między innymi obsługą instalacji, nadzorem nad procesami technologicznymi czy modernizacją istniejącej infrastruktury.  

Należy mieć jednak świadomość, że w dłuższej perspektywie sektor konwencjonalny może tracić swoje znaczenie – zarówno w Polsce, jak i na świecie. Wynika to z faktu, iż rośnie zapotrzebowanie na inwestycje w technologie przyjazne środowisku naturalnemu. Praca w energetyce konwencjonalnej zapewnia zatem stabilność tu i teraz, lecz to innowacje oparte na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii otwierają więcej perspektyw rozwoju na przyszłość. 

Sprawdź: Praca w energetyce odnawialnej – które zawody są najbardziej poszukiwane? – Electrum 

Czy absolwent kierunku energetyka znajdzie pracę w OZE? 

Odnawialne źródła energii stanowią obecnie jeden z najbardziej dynamicznie rozwijających się obszarów. To fundament transformacji energetycznej, która dzieje się na naszych oczach. Warto zatem zainteresować się tą dziedziną, szukając pracy po kierunku energetyka.  

Absolwent studiów na kierunku energetyka może pracować przy projektowaniu farm wiatrowych lub fotowoltaicznych, zajmować się analizą opłacalności inwestycji i doradztwem dla firm czy gmin, które chcą uniezależnić się energetycznie, czy też działać w zakresie eksploatacji i serwisu istniejących systemów. Rozwój OZE to jednak nie tylko panele i turbiny – istotną rolę odgrywają również projekty związane z magazynowaniem energii, takie jak baterie nowej generacji oraz technologie wodorowe. 

Możliwości pracy w OZE można podsumować w kilku głównych obszarach: 

• Budowa i eksploatacja instalacji – farm fotowoltaicznych, elektrowni wiatrowych czy też biogazowni; 
• Innowacyjne technologie – zielony wodór, magazynowanie energii; 
• Cyfryzacja i integracja sieci – rozwój inteligentnych sieci (smart grids), systemy zarządzania energią; 
• Doradztwo i analizy – audyty energetyczne, planowanie transformacji lokalnych systemów, optymalizacja kosztów. 

Specjalistów w tych obszarach zatrudniamy również w Electrum, chcąc rozwijać się na rynku związanym zarówno z wielkoskalowymi projektami OZE, jak też z nowoczesnymi, zautomatyzowanymi technologiami. 

Warto wspomnieć również o tym, że praca w odnawialnych źródłach energii to nie tylko szerokie możliwości rozwoju kariery, lecz także działanie w zgodzie z wartościami związanymi z ochroną planety i odpowiedzialnością za przyszłe pokolenia. O innych korzyściach wynikających z wyboru tej ścieżki zawodowej przeczytasz w naszym artykule: OZE Praca: Dlaczego warto i jak zacząć? – Electrum. 

Praca po kierunku energetyka – zarządzanie projektami 

W pracy w energetyce coraz większą rolę odgrywa zarządzanie dużymi, złożonymi projektami dotyczącymi inwestycji zarówno prywatnych, jak i publicznych. Absolwent tego kierunku może celować w stanowisko kierownika projektu budowy elektrowni, modernizacji sieci przesyłowej czy wdrożenia rozwiązań poprawiających efektywność energetyczną w firmach. W przypadku tej ścieżki kariery ważna jest umiejętność łączenia wiedzy technicznej z kompetencjami menadżerskimi. Liczy się efektywne planowanie, kontrola kosztów, zarządzanie zespołem i znajomość przepisów regulujących rynek energetyczny. 

Czy po kierunku energetyka można pracować w laboratorium? 

Tak, i to na wiele sposobów. Absolwenci, którzy mają zacięcie badawcze, mogą znaleźć zatrudnienie w ośrodkach naukowych, laboratoriach przemysłowych i działach badawczo-rozwojowych firm technologicznych. 

Praca ta często polega na poszukiwaniu nowych rozwiązań, które w przyszłości mogą zrewolucjonizować rynek energii. Może to być badanie nowych materiałów do magazynowania energii, rozwój technologii fotowoltaicznych kolejnej generacji czy testowanie zastosowań wodoru. Laboratoria to środowisko dla osób, które lubią eksperymentować, analizować wyniki i stale poszerzać swoją wiedzę. 

Jakie umiejętności są kluczowe dla inżynierów energetyki? 

W pracy energetyka istotne jest połączenie wiedzy technicznej, umiejętności analitycznych oraz kompetencji miękkich. Ważną rolę odgrywa znajomość systemów elektroenergetycznych (ich budowy, zasad działania, zabezpieczeń, pracy sieci i stabilności dostaw) oraz systemów SCADA (potrzebnych do monitorowania i sterowania procesami energetycznymi – sprawdź: SCADA: Serce nowoczesnego monitoringu farm | Electrum Holding). Kompetencje energetyka obejmują również umiejętność obsługi narzędzi CAD do projektowania instalacji, a także dobrą orientację w normach i regulacjach dotyczących infrastruktury energetycznej. 

Nie należy jednak zapominać o kompetencjach miękkich, gdyż to one determinują jakość pracy z ludźmi. Dobra komunikacja jest niezbędna do sprawnego zarządzania projektami, a więc koordynowania i nadzorowania inwestycji energetycznych, w których uczestniczy wiele zespołów i podwykonawców. 

Jakie są aktualne trendy i zapotrzebowania w branży energetycznej?

Planując rozpoczęcie studiów na kierunku energetyka, warto wiedzieć, w jakim kierunku aktualnie zmierza cały ten sektor – gdyż przechodzi on aktualnie całkowitą transformację. Wzrost zapotrzebowania na energię, rozwój odnawialnych źródeł oraz cyfryzacja infrastruktury energetycznej sprawiają, że rynek ten zmienia się dynamicznie i wymaga nowych kompetencji oraz technologii. 

Główny kierunek zmian stanowią wspomniane odnawialne źródła energii. Energia słoneczna i wiatrowa stają się podstawą nowych mocy wytwórczych na świecie. Trend ten napędzają cele klimatyczne, rosnąca opłacalność instalacji oraz potrzeba uniezależnienia energetycznego. Powstaje coraz więcej farm PV, projektów hybrydowych i rozproszonych źródeł energii – co generuje zapotrzebowanie na specjalistów od OZE, automatyki i integracji nowych źródeł z siecią. 

Warto chociażby zwrócić uwagę na raport IEA – Renewables 2025, według którego w latach 2023-2025 wystąpił znaczący wzrost mocy wytwórczych energii odnawialnej. W zestawieniu uwzględniono zarówno systemy fotowoltaiczne, jak też wiatrowe, a także hydroenergię i bioenergię. Najwyższy wynik w 2025 roku osiągnęła fotowoltaika – warto mieć ten fakt na uwadze podczas poszukiwania zatrudnienia w OZE. Raport pokazuje również, że sektor ten będzie się wciąż rozwijał, zatem możemy spodziewać się rosnącego zapotrzebowania na specjalistów w zakresie odnawialnych źródeł energii. 

Źródło: IEA, Renewables 2025 

Ponadto istotną rolę odgrywają takie trendy jak: 

• Modernizacja sieci i magazynowanie energii – budowa inteligentnych sieci (smart grids) oraz inwestycje w magazyny energii; 
• Cyfryzacja z wykorzystaniem sztucznej inteligencji – od systemów SCADA, przez analizę danych, po wykorzystanie AI do optymalizacji pracy instalacji; 
• Zielony wodór – produkowany z wykorzystaniem energii odnawialnej, stanowi niskoemisyjne paliwo przyszłości, szczególnie ważne dla sektorów trudnych do elektryfikacji, takich jak przemysł ciężki czy transport dalekobieżny; 
• Bezpieczeństwo energetyczne – wyzwania geopolityczne oraz potrzeba uniezależnienia się od importowanych paliw skłaniają kraje i firmy do inwestycji w lokalne źródła, elastyczne moce i infrastrukturę przesyłową. 

W Electrum mamy świadomość nadchodzących zmian – aktywnie wspieramy transformację energetyczną, realizując projekty OZE oraz związane z magazynowaniem energii, prowadząc badania nad nowoczesnymi systemami zarządzania, czy też pracując nad technologiami wodorowymi. Ważną rolę odgrywa dla nas współpraca z ludźmi, którzy podzielają te wartości. Wspólne dążenie do zeroemisyjnej przyszłości stanowi nasz istotny cel w procesie rozbudowywania zespołu. 

Jakie zmiany regulacyjne wpływają na rynek pracy w energetyce? 

W ostatnich latach przepisy w Europie i na świecie zmieniają się dynamicznie, aby wspierać transformację energetyczną. Europejski Zielony Ład, nowe dyrektywy i krajowe strategie wdrażające unijne cele wyznaczają kierunek transformacji, przyspieszają rozwój OZE oraz wymuszają modernizację systemu elektroenergetycznego. Wprowadzają one wyższe cele OZE, zaostrzone wymagania klimatyczne oraz nowe standardy techniczne i operacyjne. Dla branży energetycznej oznacza to konieczność szybkiej adaptacji, modernizacji infrastruktury i inwestowania w nowe technologie — szczególnie w odnawialne źródła energii, wodór i magazynowanie energii.  

Dlaczego warto studiować energetykę? 

Kierunek energetyka daje wszechstronne przygotowanie – łączy wiedzę techniczną z analizą ekonomiczną i elementami prawa. Dzięki temu absolwenci nie są ograniczeni do jednej ścieżki, lecz mogą wybierać spośród wielu obszarów. Najczęściej podkreślane atuty to: 

• Różnorodność opcji zatrudnienia – od firm energetycznych, przez administrację, aż po sektor badań i doradztwa, 
• Stabilność wynikająca z nieustannego zapotrzebowania na energię i specjalistów w tej dziedzinie. 

Szerokie możliwości pracy po energetyce zapewniają zarówno poczucie bezpieczeństwa zawodowego, jak i szansę na rozwój w nowoczesnych, innowacyjnych projektach.  

Jak rozwijać swoją karierę po energetyce? 

Po ukończeniu studiów energetycznych istnieje wiele możliwości rozwoju swojej kariery. Chcąc dalej rozwijać się w tej branży, warto zainwestować w szkolenia i kursy specjalistyczne, na przykład dotyczące energetyki odnawialnej, zarządzania projektami czy też cyberbezpieczeństwa. Istotną rolę odgrywają również certyfikaty specjalistyczne – mowa o certyfikatach CEP (potwierdzających kwalifikacje do realizacji prac związanych z energią elektryczną i ciepłem), a także o certyfikatach z różnych szkoleń (dla instalatorów PV, z zakresu projektowania i obsługi narzędzi CAD czy też dotyczące automatyki i systemów sterowania). Zdobycie ich na początku kariery otwiera drogę do wielu możliwości dotyczących działań technicznych i projektowych w ramach swojej kariery zawodowej. Natomiast regularne podnoszenie kwalifikacji pozwala szybciej przystosowywać się do zmian rynkowych i zwiększa atrakcyjność w oczach pracodawców. 

Należy pamiętać jednak o tym, że w energetyce, podobnie jak w innych branżach, duże znaczenie ma networking, a więc rozbudowywanie swojej sieci kontaktów. Warto więc uczestniczyć w różnego rodzaju targach, konferencjach i wydarzeniach branżowych, dołączać do grup tematycznych na LinkedIn, a także utrzymywać dobre relacje z wykładowcami i kolegami z uczelni. 

Praca po energetyce – podsumowanie 

Energetyka to branża, która opiera się na sprawdzonych rozwiązaniach, ale nie boi się wdrażać nowych technologii. Z jednej strony istnieje stabilny, ale stopniowo zmieniający się sektor konwencjonalny, z drugiej – dynamicznie rozwijająca się branża odnawialnych źródeł energii. Absolwent tego kierunku może odnaleźć się zarówno w roli inżyniera, menedżera projektu, jak i badacza pracującego nad innowacjami. 

To zawód przyszłości – nie tylko dlatego, że praca w energetyce daje dobre perspektywy finansowe, ale też dlatego, że pozwala współtworzyć rozwiązania decydujące o kształcie świata w nadchodzących dekadach. 

Osoby zainteresowane pracą w energetyce odnawialnej zapraszamy do zapoznania się z aktualnymi ofertami w Electrum. Naszym pracownikom zapewniamy szerokie możliwości rozwoju ze wsparciem doświadczonych specjalistów. Należy wspomnieć również o tym, że zostaliśmy wyróżnieni przez tygodnik Wprost jako jeden z 50 najlepszych pracodawców w Polsce. Współpraca z nami to możliwość uczestniczenia w realizacji wielkopowierzchniowych obiektów OZE, w pracach nad innowacyjnymi technologiami, a także w budowaniu lepszej, zielonej przyszłości dla kolejnych pokoleń. 

Sprawdź aktualne możliwości zatrudnienia w Electrum: Znajdź Pracę – Electrum 

Postępujące zmiany klimatyczne stanowią jedno z największych wyzwań współczesnego świata. W procesie zapobiegania im istotną rolę odgrywają działania wspierające redukcję emisji dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianych do atmosfery. Dotyczy to zwłaszcza sektora przemysłowego, którego dotychczasowy model rozwoju w dużej mierze oparty był na paliwach kopalnych. Zmiany w tym obszarze, dotyczące potrzeby minimalizacji emisji zanieczyszczeń do atmosfery, określamy ogólnie mianem dekarbonizacji przemysłu. Na czym dokładnie polega ten proces? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w dzisiejszym artykule. 

Dekarbonizacja przemysłu – co to znaczy i dlaczego ma kluczowe znaczenie? 

Dekarbonizacja gospodarki to systematyczne ograniczanie emisji dwutlenku węgla (CO₂) i innych szkodliwych gazów cieplarnianych poprzez wprowadzanie odpowiednich zmian technologicznych, energetycznych i organizacyjnych w przedsiębiorstwach. Nie polega wyłącznie na zastępowaniu paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii (OZE), lecz obejmuje także modernizację procesów produkcyjnych, wdrażanie obiegu zamkniętego surowców oraz zastosowanie innowacyjnych rozwiązań, które pozwalają zminimalizować negatywny wpływ na środowisko bez konieczności rezygnowania z wysokiej wydajności. 

Jest to istotne przede wszystkim ze względu na potrzebę ochrony klimatu i zasobów planety. Jak wskazuje Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO), stężenie dwutlenku węgla w atmosferze w 2024 roku osiągnęło rekordową wartość – 423,9 części na milion. Odpowiednia reakcja sektora przemysłowego na ten problem może przełożyć się na skuteczną walkę z globalnym ociepleniem. 

Źródło: WMO Greenhouse GAS  Bulletin No.21 

Jakie są główne założenia dekarbonizacji przemysłu? 

Proces ten opiera się na kilku priorytetowych działaniach, takich jak: 

• Odejście od paliw kopalnych – to najważniejszy cel polegający na zastępowaniu węgla kamiennego, węgla brunatnego czy też ropy naftowej czystą energią z odnawialnych źródeł (sprawdź: Fotowoltaika dla przemysłu: co musisz wiedzieć, jak zacząć? – Electrum); 

• Zwiększenie efektywności energetycznej – redukcja zapotrzebowania na energię poprzez wdrażanie systemów optymalizujących jej zużycie i modernizację procesów produkcyjnych; 

• Ograniczanie emisji wynikających bezpośrednio z procesów technologicznych – mowa o zastosowaniu rozwiązań takich jak zielony wodór; 

• Wprowadzanie gospodarki o obiegu zamkniętym – to pomaga zmniejszyć zużycie surowców pierwotnych, a zarazem zminimalizować ilość generowanych odpadów; 

• Cyfryzacja przemysłu – zaawansowane rozwiązania automatyki pozwalają dokładnie monitorować zużycie energii oraz poziomy emisji na każdym etapie produkcji; umożliwiają również optymalizowanie procesów i podejmowanie decyzji adekwatnych do konkretnych potrzeb. 

Wszystkie te działania bazują na wdrażaniu rozwiązań, które nie wpływają negatywnie na wydajność przedsiębiorstw, tym samym nie stopują rozwoju przemysłu. 

Jakie efekty niesie ze sobą dekarbonizacja przemysłu? 

Dekarbonizacja przemysłu przekłada się na liczne korzyści zarówno dla środowiska naturalnego, jak też dla przedsiębiorstw, które decydują się działać zgodnie z jej założeniami. Korzyści ekologiczne to między innymi: 

• Efektywne zapobieganie zmianom klimatycznym poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych; 

• Poprawa jakości powietrza, szczególnie w rejonach silnie uprzemysłowionych, co przekłada się również na zdrowsze społeczeństwo; 

• Mniejsze wykorzystanie zasobów naturalnych dzięki recyklingowi i gospodarce obiegu zamkniętego; 

• Ochrona ekosystemów za sprawą ograniczania degradacji środowiska w wyniku eksploatacji surowców; 

• Zachowanie potencjału planety dla przyszłych pokoleń. 

Również przedsiębiorstwa, które dokładają swoją cegiełkę do dekarbonizacji przemysłu, mogą liczyć na szereg korzyści. Przede wszystkim inwestowanie w rozwiązania poprawiające efektywność energetyczną pozwala zmniejszyć koszty operacyjne, a zarazem poprawić odporność biznesu na kryzysy energetyczne. Wpływa również na wzrost konkurencyjności danej firmy – coraz większa świadomość ekologiczna wśród konsumentów sprawia, że rynek bardziej premiuje produkty przyjazne klimatowi. 

Jakie innowacje technologiczne wspomagają redukcję emisji w przemyśle? 

Jak wspomniano, nowoczesne technologie stanowią ważny element procesu dekarbonizacji gospodarki. Oprócz instalacji OZE, takich jak elektrownie wiatrowe i słoneczne, warto wskazać takie rozwiązania jak: 

• Zielony wodór – wytwarzany w procesie elektrolizy wody z użyciem odnawialnych źródeł, znajduje zastosowanie w transporcie, przemyśle chemicznym, a także służy jako stabilizator sieci energetycznych; 

• Inteligentne systemy sterowania – zastosowanie Internetu Rzeczy (IoT), analizy danych i automatyki do minimalizowania strat energetycznych i surowców oraz zwiększania wydajności; 

• Magazyny energii – pozwalają na efektywne wykorzystanie energii odnawialnej, umożliwiają pracę procesów przemysłowych nawet przy zmiennej produkcji z OZE; 

• Gospodarka o obiegu zamkniętym i recykling – odzysk materiałów oraz ich ponowne wprowadzanie do produkcji. 

Dzięki tym rozwiązaniom przemysł może nie tylko ograniczać swój wpływ na klimat, ale także zwiększać efektywność, oszczędzać surowce i przygotowywać się na rosnące wymogi regulacyjne oraz oczekiwania rynku. 

Przeczytaj również: Cable pooling – rozwój OZE i lepsze wykorzystanie sieci | Electrum 

Jakie branże przemysłu wymagają dekarbonizacji? 

Mówiąc o dekarbonizacji przemysłu, szczególną uwagę zwraca się na branże będące przyczyną największych emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Dotyczy to na przykład produkcji metali, która wiąże się z generowaniem dużych ilości CO₂. Jak wynika z raportu Net-Zero Industry Tracker 2024, najbardziej problematyczne pod tym względem są takie obszary, jak produkcja stali, cementu, aluminium czy też chemikaliów, które łącznie odpowiadają za znaczną część emisji. 

Dekarbonizacji wymaga również transport – nie tylko drogowy, lecz także przemysłowy, obejmujący przewóz surowców i produktów w dużych ilościach. Elektryfikacja floty transportowej przedsiębiorstw pozwoliłaby zmniejszyć ilość zanieczyszczeń w powietrzu. 

Źródło: World Economic Forum, Net-Zero Industry Tracker 2024 

Dekarbonizacja przemysłu w Polsce – jakie stoją przed nami wyzwania i możliwości? 

Polski przemysł jest mocno energochłonny i wciąż w dużym stopniu opiera się na paliwach kopalnych, co powoduje wysokie emisje CO₂. Producenci stali, cementu, chemikaliów czy aluminium oraz branża petrochemiczna należą do głównych emitentów gazów cieplarnianych w naszym kraju. Do najważniejszych wyzwań w procesie dekarbonizacji przemysłu w Polsce należą: 

• Wysokie koszty transformacji – modernizacja zakładów przemysłowych i wprowadzenie nowych technologii wymaga ogromnych nakładów finansowych. W wielu przypadkach koszty te są barierą dla szybkiego wdrożenia rozwiązań niskoemisyjnych. 

• Uzależnienie od węgla i gazu – Polska wciąż w dużej mierze wykorzystuje węgiel kamienny i brunatny w produkcji energii oraz w przemyśle. 

• Konieczność dostosowania przemysłu do wymogów Unii Europejskiej (UE) – wiąże się z koniecznością raportowania emisji i wdrażania planów redukcyjnych. Niedostosowanie może skutkować dodatkowymi kosztami i utratą konkurencyjności na rynku europejskim. 

• Dekarbonizacja przemysłu wymaga nowych kompetencji – specjalistów od OZE, technologii wodorowych, efektywności energetycznej czy cyfryzacji procesów. 

Nie jest to jednak sytuacja bez wyjścia – Polska ma szansę znacząco ograniczyć emisje przemysłowe dzięki inwestycjom w nowoczesne technologie w sektorach ciężkich, takich jak produkcja stali, cementu czy chemikaliów. Rozwój odnawialnych źródeł energii i zielonego wodoru pozwala uniezależnić się od paliw kopalnych, a cyfryzacja i automatyzacja procesów produkcyjnych zwiększa efektywność energetyczną i ogranicza zużycie surowców. Dostęp do funduszy unijnych pomaga natomiast w szybszy sposób zrealizować ten proces. 

Jak Electrum wspiera dekarbonizację przemysłu? 

W Electrum aktywnie działamy na rzecz transformacji energetycznej w Polsce, realizując od lat wielkoskalowe projekty OZE. Pracujemy w sposób kompleksowy, zapewniając zarówno planowanie inwestycji, jak i generalne wykonawstwo, a także długoterminowe zarządzanie instalacjami. 

Realizujemy projekty fotowoltaiczne i wiatrowe, a także elektrownie hybrydowe, łączące różne źródła energii. Ponadto wykorzystujemy zaawansowane systemy monitoringu i zarządzania aktywami energetycznymi, co poprawia efektywność instalacji, redukuje straty energii oraz zwiększa opłacalność wdrażanych technologii. Angażujemy się również w rozwój projektów wodorowych – tym samym efektywnie wspieramy dekarbonizację przemysłu w Polsce i na rynkach zagranicznych. 

Wierzymy, że intensywne działania na rzecz transformacji energetycznej pozwolą nam i przyszłym pokoleniom żyć w świecie, w którym zeroemisyjność stanie się standardem. 

Jakie korzyści może przynieść połączenie produkcji rolnej z fotowoltaiką? W niniejszym artykule wyjaśniamy, czym jest takie rozwiązanie.

Jak to działa i czy sprawdza się na świecie? Jaki daje potencjał produkcji energii? Dlaczego ten trend jest warty naszej uwagi?

Agrofotowoltaika definicja i szybkie fakty:

• Agrofotowoltaika definicja: agrofotowoltaika to połączenie działalności rolnej z fotowoltaiką.
• Termin pochodzi od słów „agro-„ (związane z rolnictwem) i „fotowoltaika”. Zamiennie używane są również nazwy agrowoltaika i agroPV.
• W Europie dynamiczny rozwój agrofotowoltaiki obserwujemy we Francji, Włoszech, Holandii i Hiszpanii.
• Systemy agrofotowoltaiczne (agroPV) są też bardzo popularne w krajach azjatyckich – w Chinach, Korei Południowej czy Japonii.
• Jak podaje raport „Agrowoltaika w Polsce. Nowoczesne rolnictwo napędzane energią Słońca.” Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaicznego, na całym świecie do 2023 roku zainstalowano ponad 14 GWp systemów AgroPV.

Polska agrofotowoltaika jest przed fazą intensywnego wzrostu przez aktualny brak regulacji prawnych wspierających to rozwiązanie. Sytuacja może zmienić się lada chwila. Na świecie obserwujemy ciągły rozwój energetyki słonecznej połączonej z działalnością rolniczą.

Jak agrofotowoltaika sprawdza się w praktyce – co to jest, jak działa i jakie korzyści przynosi?

Instalacje agrofotowoltaiczne (agroPV) (APV) to narzędzie z ogromnym potencjałem dla nowoczesnego zrównoważonego rolnictwa. Technologia łączy na wspólnym terenie uprawę roli lub hodowlę bydła z wytwarzaniem energii słonecznej na własny użytek bądź na sprzedaż. Najczęściej chodzi o stawianie paneli PV na gruncie uprawnym, ale określenie agrofotowoltaika sprawdza się też jako instalowanie paneli na budynkach przemysłowych w gospodarstwach rolnych.

Panele fotowoltaiczne nad uprawami

W najbardziej popularnej odsłonie panele PV (np. półprzezroczyste, ale niekoniecznie) umieszczone są nad ziemią na specjalnych wysokich konstrukcjach. Wysokość jest uzależniona od typu uprawy i konkretnych potrzeb gospodarstwa – może ona sięgać kilku metrów. Panele pozostawiają miejsce na uprawę roślinności i swobodne poruszanie się pod nimi człowieka, a w tych „najwyższych” przypadkach na korzystanie z maszyn rolniczych. Rolnicy nie mają więc żadnego problemu z dostępem do upraw. Takie systemy fotowoltaiczne w rolnictwie pozyskują energię ze słońca i równocześnie chronią uprawy przed jego nadmiernym odziaływaniem. Żywność rośnie w cieniu paneli w utworzonym w ten sposób wyjątkowym mikroklimacie, korzystając również na mniejszym oddziaływaniu wiatru i lepiej nawodnionej glebie.

Instalacje fotowoltaiczne między rzędami upraw

W kolejnej odsłonie rzędy paneli fotowoltaicznych umieszczane są między rzędami upraw albo na obszarach hodowli zwierząt (zajmując np. 30% gruntu), co czyni je podobnymi do klasycznych farm fotowoltaicznych. Rzędy paneli mogą dawać schronienie zwierzętom w upalne dni. Pozwalają także na wzmocnienie bioróżnorodności dzięki zachowywaniu pod sobą dzikiej roślinności łąkowej. Chronią działkę przed nadmierną erozją gleby poprzez ograniczenie działania wiatru. W wersji najbardziej zbliżonej do klasycznych farm solarnych, panele mogą pokrywać cały teren, a roślina rośnie wtedy pod nimi (jak np. jest w przypadku czosnku niedźwiedziego w Polsce, o czym za chwilę).

Pionowa agrofotowoltaika i uprawy szklarniowe

Innym z praktykowanych rozwiązań jest pionowa agrofotowoltaika. Pionowe panele są montowane na wysokich stelażach lub konstrukcjach wsporczych, co umożliwia lepsze wykorzystanie przestrzeni rolniczej, która znajduje się pod nimi.

Testowane są też instalacje APV zintegrowane ze szklarniami.

Jakie agrofotowoltaika daje korzyści?

Susze, fale upałów, intensywne burze, grad – zmiany klimatyczne niosą za sobą ekstremalne zjawiska pogodowe. W takim klimacie to właśnie instalacje APV mogą stać się osłoną dla upraw – cień pomaga obniżyć temperaturę w upalne dni, ale połączony z wentylacją podwyższa również temperatury w dni chłodniejsze. To, co przemawia za agroPV, to również to, że panele zmniejszają parowanie wody – odpowiedni system jest w stanie wspierać zbieranie wody deszczowej i zarządzanie zasobami wodnymi w obliczu coraz częstszych opadów o charakterze nawalnym.

Panele fotowoltaiczne dają również osłonę dla delikatnych upraw (takich jak borówki czy maliny) przed nawalnymi deszczami, gradobiciami itp.

Czy fotowoltaiczna uprawa owoców może skutkować ich lepszą jakością?

Wnioski płynące z upraw z farm agroPV na świecie potwierdzają, że dzięki polepszeniu warunków do wzrostu i tworzenia optymalnych mikroklimatów możemy wpływać na jakość owoców i warzyw. Np. badania dotyczące truskawek potwierdziły znaczny wzrost stężenia fruktozy i glukozy w truskawkach uprawianych pod panelami fotowoltaicznymi. W badaniach zaobserwowano też ogólny wzrost plonów i wagi truskawek. We Francji i Włoszech inwestycje w fotowoltaiczną uprawę owoców stawiają chociażby ma winogrona, tym samym tworząc „solarne winnice”.

Fotowoltaika wykorzystywana zgodnie z założeniem

W każdej wersji połączenia produkcji rolnej z fotowoltaiką moduły PV pełnią swoją nadrzędną funkcję – produkują energię elektryczną, która może być wykorzystywana do bieżącego zasilania gospodarstwa albo przeznaczana na sprzedaż, tym samym stając się dodatkowym źródłem dochodu.

Z roku na rok fotowoltaika przyspiesza, dysponujemy coraz większą wiedzą i technologiami pozwalającymi na tworzenie jak najefektywniejszych instalacji PV, dlatego jesteśmy w stanie zwiększać wydajność energii elektrycznej z fotowoltaiki połączonej z agrokulturą. Zwiększaniu produkcji sprzyjają rozwiązania takie jak trackery solarne, monitorujące pozycję słońca i dostosowujące do niej panele słoneczne, czyli konstrukcje ruchome.

Instalacje agroPV mogą być odpowiedzią na rosnące ceny prądu i wymagania energetyczne rolników prowadzących duże gospodarstwa. Te nierzadko utrudniają im kontynuację produkcji rolnej w sposób dla nich opłacalny.

W Electrum projektujemy i budujemy nowoczesne systemy fotowoltaiczne dostosowane do specyficznych potrzeb. Jako pionier OZE na rynku pomożemy zrealizować instalacje agrofotowoltaiczne (agroPV).

Przeczytaj też: Budowa farm fotowoltaicznych – realizacje Electrum

Podwójne wykorzystanie gruntów rolnych – jakie przeszkody musi obejść agrofotowoltaika w Polsce?

Z racji rosnących cen energii coraz więcej polskich rolników interesuje się odnawialnymi źródłami energii. Wpływ na to zainteresowanie mają także kolejne działania i regulacje promujące zrównoważone systemy gospodarowania (takie jak Strategia zrównoważonego rozwoju wsi rolnictwa i rybactwa 2030), które są częścią ogólnego globalnego zwrotu ku OZE.

Fotowoltaika przyspiesza na naszych oczach. Na gruncie ustawodawstwa unijnego z roku na rok coraz bardziej zwiększa się rola i rozwój energetyki słonecznej.

Europejski Zielony Ład zakłada skoordynowanie reformy Wspólnej Polityki Rolnej. Jednym z celów reformy ma być wsparcie dla innowacyjnych rozwiązań z zakresu działań na rzecz klimatu. Jednoczesna uprawa rolna i fotowoltaiczna zdecydowanie jest takim działaniem, zapewniając bezpieczeństwo żywnościowe i energetyczne. Koncepcja została wskazana przez Wspólnotowe Centrum Badawcze jako kierunek do rozwoju i osiągnięcia unijnych celów w zakresie PV.

Agrowoltaika wymaga dualnego przeznaczenia gruntu, które wiąże się z koniecznością pozyskania jednej decyzji administracyjnej. Systemy agrofotowoltaiczne (agroPV) nie prowadzą do wyłączenia gruntów z produkcji rolnej. Czy niesie to możliwość bardziej efektywnego wykorzystania ziemi? Zdecydowanie.

Rozwój agrofotowoltaiki może być wsparty przez wprowadzenie nowych definicji (takich jak farmy agrofotowoltaiczne), odpowiednią promocję korzyści jakie daje agrofotowoltaika w Polsce i stworzenie systemu wsparcia dla takich inwestycji. Nie oznacza to jednak, że w kraju nie zaczęliśmy eksperymentować z tym rozwiązaniem.

Uprawa czosnku niedźwiedziego w agrofotowoltaice – jak to działa?

W Polsce uruchomiono chociażby plantację, jaką jest uprawa czosnku niedźwiedziego w agrofotowoltaice. Działa ona w ramach Zgorzeleckiego Klastra Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej. W 2021 roku, między panelami, zasadzono tam 10 tysięcy sadzonek czosnku niedźwiedziego. Jest to roślina niepotrzebująca wiele przestrzeni na wzrost, która lubi zacienione albo półzacienione stanowiska, dlatego nie było obaw o to, czy da sobie radę. Już pierwsze zbiory były zadowalające, ale to te w 2024, po tym jak czosnek się obrodził, okazały się prawdziwym sukcesem. To roślina, która w ostatnich latach zyskuje coraz więcej dobrej prasy, głównie dzięki pesto, które można z niej przyrządzić.

Agrofotowoltaika przetestowana w innych krajach

Agrofotowoltaika rozwija się w państwach takich jak Włochy czy Francja, co może być dla nas dobrym przykładem. Wspomniane już „winnice solarne” inspirują do wykorzystywania gruntów rolnych w sposób skrojony pod uwarunkowania klimatyczne właściwe danym krajom.

Wzorem jest Japonia, w której z powodu ograniczonej dostępności gruntów rolniczych agrofotowoltaika rozwija się naprawdę prężnie, np. na uprawach ryżu. Pojawiające się tam kolejne innowacje to sposób na zmaksymalizowanie efektywności wykorzystania ziemi.

Agrofotowoltaika przetestowana w pobliskich krajach i na świecie już do tej pory dała nam mnóstwo informacji na temat tego, jak przebiega integracja produkcji, dlaczego ten system działa i czy sprawdza się w konkretnych warunkach. Dlatego nie będziemy mieli problemu z tym, żeby przekuć tak zgromadzoną wiedzę w konkretne działania.

Włochy i zakaz budowy naziemnej fotowoltaiki na gruntach rolnych. Wyjątek – agrofotowoltaika

W ostatnim czasie włoski rząd wprowadził dekret zakazujący budowy nowych naziemnych systemów fotowoltaicznych na terenach rolniczych, aby chronić urodzajne ziemie przed degradacją. Celem jest zapewnienie, że te grunty będą wykorzystywane głównie do produkcji żywności, a nie energii. Wyjątkiem od zakazu są projekty agrofotowoltaiki, które umożliwiają jednoczesną produkcję rolniczą i energii elektrycznej. Decyzja spotkała się z pozytywnym odbiorem ze strony rolników, ale branża fotowoltaiczna ją krytykuje, zarzucając wprowadzenie ograniczeń w rozwoju odnawialnych źródeł energii.

Agrofotowoltaika – przyszłość energii odnawialnej

Technologia agrofotowoltaiczna to technologia przyszłości i ważne jest to, żeby rolnicy i inwestorzy w Polsce byli świadomi jej potencjału. Systemy fotowoltaiczne w rolnictwie będą zyskiwać na znaczeniu, agrofotowoltaika daje bowiem korzyści, których nie mogą dać klasyczne instalacje fotowoltaiczne – czyli oprócz zalety produkcji energii, zapewnia bezpieczeństwo żywnościowe i spełnia założenia agrokultury.

Żyjemy w czasach, w których rozwój fotowoltaiki jest tak widoczny i znaczący, a konieczność wspierania innowacji tak dobrze rozumiana, że na rozwiązania, które napędzą rozwój polskiej agrofotowoltaiki, nie będziemy musieli długo czekać. Ale nawet przed nabraniem rozpędu, jako Electrum z przyjemnością wykorzystamy naszą wiedzę i doświadczenie i weźmiemy udział w rozwoju systemów agrofotowoltaicznych. To właśnie u nas innowacje zajmują czołowe miejsce, napędzając przyszłość energii odnawialnej.

Jeśli chodzi o nieoczywiste technologie solarne, na szczególną uwagę zasługuje fotowoltaika na wodzie, znana również jako pływająca fotowoltaika, floating PV system albo system FPV, czyli panele PV umieszczone na unoszących się na powierzchni konstrukcjach zlokalizowanych w zbiornikach wodnych.

Ciągle nierozpowszechniona w Polsce, zaczyna zdobywać coraz więcej rozpoznawalności w Europie i na świecie. Dlaczego warto obserwować ten trend? Jakie korzyści niesie za sobą pływająca fotowoltaika? Jak dokładnie działa pływająca farma fotowoltaiczna w porównaniu do tradycyjnych farm lądowych?

Dlaczego fotowoltaika na wodzie?

Wiele krajów zmaga się z brakiem przestrzeni na nowe lądowe instalacje PV, zwłaszcza w gęsto zaludnionych obszarach. Do tego dochodzi konkurowanie o ziemię między rolnictwem, przemysłem i rozwojem nieruchomości. Dobrym przykładem są Włochy, które zakazały dalszych realizacji PV na terenach rolnych. Kolejne wielkopowierzchniowe farmy, pojawiające się na tanich, ale ekologicznie cennych terenach, budzą obawy o bioróżnorodność.

W Europie problem ten jest szczególnie istotny, ponieważ wiele instalacji OZE znajduje się w obszarach chronionych. Dlatego Komisja Europejska bada i promuje innowacje, które minimalizują szkody dla ekosystemów. W odpowiedzi na te wyzwania rozpędu nabiera rozwój pływających farm, które oferują energię odnawialną bez potrzeby zajmowania dodatkowej ziemi. Fotowoltaiczne powierzchnie jezior i innych zbiorników wodnych to element zrównoważonej przyszłości.

Pływające panele PV

Fotowoltaika na wodzie opiera się na modułach fotowoltaicznych instalowanych na specjalnych platformach, które unoszą się na powierzchni zbiorników wodnych, takich jak jeziora, stawy irygacyjne, zapory czy nieużytki takie jak zamknięte żwirownie (celem jest zagospodarowanie zbiorników wodnych, które nie są wykorzystywane do turystyki, żeglarstwa, rolnictwa ani innych celów).

Panele te działają na tej samej zasadzie co naziemne systemy fotowoltaiczne i przekształcają światło słoneczne w energię elektryczną – prąd stały (DC) jest przekształcany w prąd zmienny (AC) za pomocą falowników. Czy różni się to od klasycznej instalacji fotowoltaicznej? W mechanizmie produkcji energii nie.

Pływające platformy, wykonane z materiałów wypornościowych, zapewniają stabilność paneli na wodzie, a specjalne systemy kotwiczenia utrzymują je w odpowiednim miejscu, zapobiegając przesuwaniu się pod wpływem wiatru lub prądów wodnych. Konstrukcja zachowuje jednak elastyczność, która pozwala panelom dostosować się do ruchów wody.

Wykorzystanie powierzchni wody umożliwia naturalne chłodzenie paneli, dzięki czemu ich wydajność jest wyższa niż w przypadku instalacji naziemnych.

Przeczytaj też: Panele PV: Własna Energia z Promieni Słońca

Od kiedy działają pływające farmy fotowoltaiczne?

Historia pływających paneli fotowoltaicznych sięga do 2007 roku. To wtedy w Japonii uruchomiono pierwszą instalację floating o mocy 20 kW, która stała się fundamentem pod rozwój tej technologii w innych krajach, takich jak Korea Południowa, Chiny czy USA. Rozwój pływających farm przyspieszył dzięki zrozumieniu, że mogą one rozwiązać problemy związane z brakiem gruntów i zwiększyć efektywność produkcji energii. Dzięki współpracy między rządami, przemysłem i ośrodkami badawczymi doskonalono projekty i efektywność systemów FPV.

Dzisiaj projekty pływających farm pojawiają się na całym świecie. W Europie zapowiedziano budowę pływającej farmy słonecznej o mocy 74,3 MW – powstanie na sztucznym zbiorniku w dawnej żwirowni w północno-wschodniej Francji.

W Polsce technologia jest w początkowej fazie rozwoju. Pierwsza pływająca farma działa od 2022 roku w Gdańsku i składa się z 110 paneli o mocy 49,5 kWp umieszczonych na sztucznym zbiorniku retencyjnym wód opadowych.

Zalety pływającej instalacji

Jakie są zalety pływającej instalacji? Oprócz tego, że pływająca farma fotowoltaiczna generuje czystą energię i wprowadza ją do naszego systemu energetycznego, przyczyniając się do rozwoju OZE i zielonej rewolucji, możemy wymienić kilka kluczowych zalet. Zacznijmy od tego, że dzięki możliwościom oszczędzania gruntów i zwiększonej efektywności, zastosowania fotowoltaiki pływającej stają się coraz bardziej popularne w krajach o dużym zagęszczeniu ludności.

1. Optymalne wykorzystanie przestrzeni

Pływająca elektrownia słoneczna zwiększa nasze możliwości w wykorzystywaniu dostępnych przestrzeni, zwłaszcza w miejscach, gdzie grunt jest deficytowy, zbyt drogi albo zbyt produktywny (gleby wysokiej jakości gwarantujące wysokie plony), co dobrze pokazują przykłady krajów azjatyckich takich jak Japonia czy Korea Południowa. Technologia pływającej fotowoltaiki wychodzi też naprzeciw konfliktowi o grunty z sektorem rolniczym, który coraz częściej postrzega duże naziemne elektrownie słoneczne jako zagrożenie dla kurczących się zasobów ziemi uprawnej.

2. Lepsza żywotność i efektywność paneli

Pływające panele słoneczne osiągają wyższą efektywność niż systemy naziemne – woda działa jak naturalny system chłodzenia, zapobiegając ich przegrzewaniu. Wykorzystanie powierzchni wody może zwiększyć wydajność energetyczną paneli do 15%. Dodatkowo, woda odbija promienie słoneczne, które w normalnych warunkach mogłyby zostać rozproszone lub pochłonięte przez grunt. Odbite światło trafia z powrotem na panele, co zwiększa ilość energii, którą panele mogą wygenerować.

3. Łatwiejsza konserwacja instalacji

Instalacje floating na wodzie nie wymagają tak częstego czyszczenia. Powietrze nad zbiornikami wodnymi zawiera mniej pyłu i zanieczyszczeń w porównaniu do terenów lądowych – woda działa jak naturalny filtr. W warunkach naziemnych zabrudzenia obniżają wydajność paneli, dlatego trzeba je regularnie czyścić. Ponadto przy instalacjach naziemnych często rośnie roślinność, która wymaga regularnego koszenia – instalacja floating nie generuje tego problemu.

Przeczytaj też: Konserwacja paneli fotowoltaicznych

4. Kontrola środowiska wodnego

Czy pływające panele PV mogą mieć pozytywny wpływ na zarządzanie środowiskiem wodnym? Częściowe zacienienie zbiornika wodnego przez panele ogranicza rozwój glonów, które mogą wpływać negatywnie na jakość wody, zwłaszcza w cieplejszych klimatach. Redukcja promieniowania słonecznego docierającego do wody zmniejsza jej temperaturę, co może poprawić warunki dla niektórych gatunków wodnych. Dodatkowo, pływające farmy fotowoltaiczne mogą działać jako bariera dla wiatru, zmniejszając falowanie powierzchni wody i pomagając w ochronie brzegów zbiornika przed erozją.

W wypadku większych projektów FPV, pływające panele słoneczne mogą pomóc w oszczędzaniu wody, zapobiegając jej parowaniu, co jest szczególnie ważne w obliczu narastających problemów z suszami w wielu regionach świata.

Fotowoltaika na wodzie może być rozwiązaniem dla przedsiębiorstw, które dysponują wyłącznie „terenami” wodnymi – tak jak zbiorniki wodne i baseny w oczyszczalniach ścieków, które przechowują wodę do użytku domowego i komercyjnego.

Przeczytaj też: Fotowoltaika dla przemysłu: co musisz wiedzieć, jak zacząć?

Projekt instalacji floating PV

Projekty pływających farm wymagają starannego planowania i analizy, aby zmaksymalizować wykorzystanie technologii pływającej oraz uniknąć problemów związanych z jakością wody i środowiskiem. Fundamentalne etapy obejmują wybór odpowiedniej lokalizacji, uwzględniającej warunki hydrologiczne i klimat, oraz zaprojektowanie konstrukcji, która będzie sprawdzała się w warunkach wodnych.

Ale jak na ten moment w Polsce wygląda projekt instalacji floating PV?

Istotnym aspektem są tu niewiadome dotyczące decyzji administracyjnych, takich jak wymagania w ramach Decyzji o Środowiskowych Uwarunkowaniach (DoŚU). Należy uwzględnić potencjalne obostrzenia związane z wpływem instalacji na ekosystemy wodne oraz analizę, jak projekty FPV będą kwalifikowane w polskiej nomenklaturze pod kątem uzyskiwania Pozwolenia na Budowę (PnB). Kluczowa będzie również możliwość zabezpieczenia realizacji FPV w Miejscowych Planach Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) oraz w Planach Ochrony (PO). W kwestii korzystania z wód do celów energetycznych niezbędne będzie uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.

Ważnym elementem projektu jest także integracja z lokalną siecią energetyczną oraz minimalizacja wpływu instalacji na ekosystem, np. poprzez monitorowanie poziomu tlenu w wodzie i jakości środowiska wodnego.

W Electrum pomagamy w wyznaczeniu indywidualnej drogi do odnawialnych źródeł energii, oferując kompleksowe wsparcie w projektowaniu i wdrażaniu technologii fotowoltaicznych, w tym nowoczesnych systemów FPV.

Umieszczenie pływających paneli

Umieszczenie pływających paneli fotowoltaicznych na wodzie wymaga przede wszystkim wyboru odpowiedniego zbiornika wodnego – preferowane są sztuczne jeziora, zbiorniki zaporowe lub tereny wykorzystywane do celów przemysłowych, takie jak oczyszczalnie ścieków. Ważne jest, aby zbiornik miał stabilny poziom wody i nie był narażony na ekstremalne warunki pogodowe, takie jak silne prądy czy fale, które mogłyby uszkodzić panele lub zmniejszyć ich efektywność.

W Polsce istotnym czynnikiem wpływającym na farmy fotowoltaiczne na wodzie będą zmieniające się pory roku – szczególnie zima i mróz, które mogą negatywnie oddziaływać na trwałość instalacji. Aby temu zaradzić, stosuje się wytrzymałe materiały odporne na niskie temperatury oraz elastyczne systemy kotwiczenia, pozwalające konstrukcjom dostosować się do ruchów lodu. Niektóre instalacje mogą również korzystać z systemów podgrzewania, zapobiegających zamarzaniu wody wokół paneli. Alternatywnie, umieszczanie farm na głębszych zbiornikach wodnych lub ograniczenie ich działania do cieplejszych miesięcy może zmniejszyć ryzyko uszkodzeń.

Pływająca elektrownia fotowoltaiczna a koszty

Pływające panele słoneczne nie są oczywiście rozwiązaniem, które nie idzie w parze z wyzwaniami. Instalacja floating może kosztować o 25 procent więcej niż systemy na lądzie. Panele niosą za sobą ryzyko obniżania poziomu tlenu w wodzie, co może zaszkodzić rybom, a same panele, przy nieodpowiedniej technologii, mogą negatywnie wpływać na jakość wody.

Choć farma fotowoltaiczna na wodzie jest droższa od systemów lądowych, rosnące wsparcie finansowe ze strony Unii Europejskiej dla innowacyjnych technologii energetycznych może zniwelować te różnice. Polska ma dostęp do funduszy przeznaczonych na rozwój odnawialnych źródeł energii, które mogą wspierać pilotażowe projekty FPV. Oferowane kredyty i dotacje mogą być istotnym wsparciem dla firm planujących inwestycje w pływające farmy PV. W Polsce zastosowania fotowoltaiki pływającej mogą pomóc w zrównoważonym rozwoju energetycznym, zmniejszając presję na tereny rolnicze i chronione obszary przyrodnicze.

Przeczytaj też: Budowa Farm Fotowoltaicznych

Elektrownia fotowoltaiczna na wodzie w Polsce

Podsumowując, farma fotowoltaiczna na wodzie, znana jako floating PV system, to innowacyjne rozwiązanie pozwalające na produkcję czystej energii bez potrzeby zajmowania cennych gruntów.

Instalacje te umieszczane są na zbiornikach wodnych (panele fotowoltaiczne umieszczane są na platformach pływających), co nie tylko pozwala na oszczędność przestrzeni, ale także zwiększa wydajność paneli dzięki naturalnemu chłodzeniu ich przez wodę.

Pływające elektrownie słoneczne stanowią idealne rozwiązanie dla terenów o ograniczonej powierzchni lądowej, a dodatkowo pomagają zmniejszyć parowanie wody.

Mamy nadzieję, że rozwój pływających farm w Polsce to kwestia czasu – projekty pływających farm są u nas w fazie koncepcyjnej, jednak już teraz pojawiają się pierwsze analizy dotyczące możliwości ich wdrożenia. Niestety, podobnie jak w przypadku innych technologii odnawialnych, takich jak offshore, zielony wodór czy magazyny energii, wdrożenie technologii FPV w Polsce napotyka przeszkody legislacyjne. Mimo że technologia i potencjał są obecne, brakuje odpowiednich regulacji, które mogłyby przyspieszyć implementację tego rozwiązania.

Polskie firmy na razie nie są szeroko zaangażowane w rozwój tej technologii. Electrum rozpatrywało potencjał floating PV, jednak podobnie jak w przypadku agrofotowoltaiki, bariery prawne oraz brak zachęt legislacyjnych utrudniają postęp w tej dziedzinie.

Pozytywów szukamy w tym, że udokumentowane i wieloletnie doświadczenie innych krajów w tym zakresie będzie pomocne w momencie, w którym zechcemy wprowadzić tę technologię na szerszą skalę. Mamy możliwość adaptowania najlepszych praktyk i technologii do lokalnych warunków.

Fotowoltaika na wodzie – podsumowanie

Na koniec warto podkreślić, że 70% powierzchni Ziemi pokrywa woda. W przyszłości zastosowania fotowoltaiki pływającej mogą zostać rozszerzone na platformy oceaniczne, co otworzy nowe możliwości pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł. Trwające badania nad konstrukcjami zdolnymi do przetrwania w trudnych warunkach morskich otworzą nowe możliwości dla wykorzystania powierzchni wody.

W dzisiejszym artykule przeanalizujemy, jaki grunt nadaje się pod magazyn energii. Być może temat jest dla Ciebie nowy, ponieważ znacznie częściej pisze się o dzierżawie gruntu pod farmę fotowoltaiczną czy wiatrową. Jednak ze względu na intensywny rozwój systemów magazynowania i rosnące potrzeby rynku, wydzierżawienie gruntu pod tego rodzaju inwestycję może okazać się bardzo korzystne.

Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czy Twoja ziemia może zostać wykorzystana do budowy magazynu energii.

Jakie warunki musi spełniać grunt, żeby można go było wydzierżawić pod magazyny energii elektrycznej?

Grunt nadający się pod magazyn energii musi spełniać kilka kluczowych wymagań. Omówimy teraz po kolei każde z nich.

Dostęp do sieci energetycznej

Kluczowa różnica między dzierżawą gruntu pod magazyny energii elektrycznej a instalację fotowoltaiczną polega na tym, że projekt BESS (Battery Energy Storage System) powinien znajdować się w bliższej odległości od stacji transformatorowej lub linii przesyłowej. Jednak warto podkreślić, że nie zawsze musi to być konieczne.

Ważne jest więc sprawdzenie, czy lokalna sieć ma wystarczającą zdolność do odbioru energii uwalnianej przez bateryjne magazyny energii i że koszt podłączenia do sieci nie jest zbyt wysoki.

Ukształtowanie terenu pod magazyn energii

Podobnie jak w przypadku farmy fotowoltaicznej, teren przeznaczony na projekt magazynowania energii BESS powinien być stosunkowo płaski, nie znajdować się na terenach podmokłych oraz mieć możliwość dostępu z dróg dojazdowych zarówno podczas budowy, jak i konserwacji.

Powierzchnia działki pod magazyn energii

Grunt pod magazyn energii zwykle może być mniejszy niż pod budowę farmy fotowoltaicznej lub wiatrowej. Może to być dobra okazja dla właścicieli mniejszych powierzchniowo gruntów rolnych.

Mamy ponad 20 lat doświadczenia w branży energetycznej i wiemy, jak w pełni wykorzystać potencjał Twojej działki.

Stabilność geotechniczna gruntu pod magazyn energii

Grunt na magazyn energii powinien być stabilny geotechnicznie, aby móc bezpiecznie przechowywać akumulatory energii oraz inne komponenty magazynu. Stabilny grunt minimalizuje ryzyko uszkodzeń infrastruktury związanych z ruchami gruntu.

Odległość od drogi i budynków

Dostęp do drogi jest istotny zarówno podczas początkowej instalacji projektu, jak i na późniejszych etapach w celach konserwacyjnych. Miejsca nie powinny być narażone na ryzyko zalania. Zachowanie odpowiedniej odległości od budynków zapewnia odpowiednią ochronę przeciwpożarową.

Bezpieczeństwo środowiskowe

Konieczne może okazać się zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń środowiskowych, które będą chronić okoliczne ekosystemy przed negatywnymi skutkami eksploatacji magazynu energii. Można to realizować np. poprzez odpowiednie zarządzanie odpadami czy ochronę wód gruntowych.

Zgodność z obowiązującymi przepisami

Wszystkie działania związane z budową i eksploatacją magazynu energii muszą być zgodne z lokalnymi przepisami budowlanymi, przepisami dot. ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa pracy.

W jaki sposób projekty BESS mogą być ciekawsze dla właścicieli nieruchomości niż farmy fotowoltaiczne?

Jedną z zalet projektu magazynowania energii na Twojej nieruchomości w porównaniu do farmy fotowoltaicznej jest to, że wymaga on wykorzystania mniejszej powierzchni. Dokładna liczba modułów, które mogą być zainstalowane na jednej nieruchomości, zależy od czynników technicznych i ekonomicznych.

Od czego zależy wysokość czynszu dzierżawnego?

Wysokość czynszu zależy od liczby jednostek, które można zmieścić na danej działce oraz kosztów przyłączenia do sieci. Jeśli koszty są niskie, może to wpłynąć korzystnie na wysokość otrzymywanego przez Ciebie czynszu.

Czy warto? Jak najbardziej!

Zawieramy umowę dzierżawy z właścicielem gruntu zazwyczaj na długi okres. Właściciele otrzymują wynagrodzenie (czynsz dzierżawny – płatny z góry wraz z coroczną waloryzacją), a obowiązki związane z obsługą i konserwacją magazynu spoczywają na nas (ograniczenie zaangażowania właściciela do niezbędnego minimum). Tym samym możesz czerpać dochody właściwie bez zaangażowania w projekt.

Wiesz już, jaki grunt nadaje się pod magazyn energii i co jest ważne, żeby inwestycja okazała się sukcesem.

Kompleksowy projekt farmy fotowoltaicznej to przedsięwzięcie, które obejmuje wszystkie etapy niezbędne do zaprojektowania, budowy, uruchomienia i utrzymania farmy fotowoltaicznej. Projekt uwzględnia wszystkie aspekty techniczne, prawne, finansowe i środowiskowe związane z realizacją inwestycji. Poniżej przedstawiamy główne elementy procesu, składające się na projekt farmy fotowoltaicznej.

Dewelopment, czyli rozwój farmy PV – ETAPY

1. Określenie potencjału nieruchomości – wstępna weryfikacja

Projektant bierze pod uwagę wszystkie czynniki wpływające na finalny kształt inwestycji, w tym:

• poziom nasłonecznienia,
• ukształtowanie terenu,
• strukturę klasoużytków,
• dostępność infrastruktury, np. dróg dojazdowych,
• występowanie obiektów kolizyjnych ograniczających możliwości realizacji farmy PV, takich jak pasy technologiczne infrastruktury technicznej, obszary zadrzewione, oczka wodne,
• lokalizację względem infrastruktury OSD/OSP,
• lokalizacja względem form prawnych, form ochrony przyrody,
• aspekty prawne, np. związane z własnością czy planami zagospodarowania przestrzennego.

2. Wizja lokalna

Ten etap to ocena, czy wybrany grunt nadaje się do instalacji paneli fotowoltaicznych. Obejmuje on takie działania, jak:

• weryfikacja faktycznego ukształtowanie i zagospodarowania terenu, w tym występowanie obiektów kolizyjnych,
• inwentaryzacja nieruchomości,
• inwentaryzacja potencjalnych tras linii przyłączeniowych,
• wizja lokalna potencjalnych punktów przyłączenia,
• weryfikacja możliwości dojazdu do nieruchomości.

3. Projekt koncepcyjny farmy fotowoltaicznej

Projekt koncepcyjny farmy PV jest wstępnym planem farmy fotowoltaicznej, który zawiera podstawowe założenia techniczne i organizacyjne. W dużej mierze jest on wynikiem prac opisanych w punktach 1 i 2. Obejmuje on:

• rozmieszczenie paneli fotowoltaicznych i inwerterów,
• rozmieszczenie stacji transformatorowych,
• rozrysowanie linii kablowych nN i SN,
• rozrysowanie układu dróg wewnętrznych,
• wytyczenie potencjalnych tras linii przyłączeniowych.

Projekt koncepcyjny jest bazą do dalszych, bardziej szczegółowych opracowań. Pozwala uzyskać informacje dot. prognozowanych uzysków rocznych i kosztów inwestora.

Jak w pełni wykorzystać potencjał swojego gruntu?

W Electrum proponujemy optymalne rozwiązania, mające na celu maksymalizację potencjału działki. Współpraca z doświadczonym i zaufanym partnerem jest więc kluczowa dla zwiększenia zysków z farmy fotowoltaicznej.

4. Dzierżawa/własność

Realizacja projektu fotowoltaicznego wymaga uregulowania kwestii prawnych dotyczących własności lub dzierżawy gruntu. Zarówno dzierżawa gruntu pod farmę fotowoltaiczną, jak i jego zakup, mają swoje zalety, a wybór zależy od strategii inwestycyjnej oraz warunków lokalnych. Zdecydowanie popularniejszą formą uzyskania prawa do dysponowania nieruchomością jest umowa dzierżawy.

5. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach (DoŚU) jest wymagana, jeśli jej powierzchnia wyznaczona po obrysie zewnętrznych paneli fotowoltaicznych przekracza 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody oraz 2 ha na pozostałych obszarach. Ta decyzja określa sposób realizacji farmy PV, tak aby w jak najmniejszym stopniu oddziaływała ona na środowisko. Dlatego też DoŚU nakłada dodatkowe obostrzenia realizacji farmy PV mające na celu minimalizację czy tez kompensację jej negatywnego oddziaływania na środowisko.

W zależności od takich czynników, jak skala farmy fotowoltaicznej i jej lokalizacja, konieczne może okazać się wykonanie raportu o oddziaływaniu na środowisko (ROOŚ) opartego na całorocznej inwentaryzacji przyrodniczej. ROOŚ jest zatem elementem, który znacznie wydłuża proces uzyskiwania DoŚU, która bardzo często jest też znacznie bardziej restrykcyjna.

Decyzja ta jest wynikiem oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ), która analizuje potencjalny wpływ inwestycji na lokalną faunę, florę i inne aspekty środowiskowe.

6. Decyzja o warunkach zabudowy i/lub Miejscowy Plan zagospodarowania przestrzennego

Weryfikacja miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) jest niezbędna, aby upewnić się, że planowana inwestycja jest zgodna z lokalnymi przepisami i regulacjami. W przypadku braku MPZP konieczne jest uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy (WZ), która określi możliwości realizacji projektu fotowoltaicznego na danym terenie. Tu jednak należy pamiętać, iż decyzje WZ będą wydawane jedynie do 31.12.2025r., począwszy od 01.01.2026r, farmy fotowoltaiczne będą lokalizowane wyłącznie na mocy MPZP.

7. Warunki przyłączenia farmy fotowoltaicznej

Warunki przyłączenia to dokument wydawany przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD) lub Operatora Systemu Przesyłowego (OSP). Określa wymagania techniczne (punkt przyłączenia i napięcie przyłączenia oraz zakresy zadań, które po swojej stronie musi zrealizować zarówno podmiot przyłączany, jak i Operator) związane z przyłączeniem farmy fotowoltaicznej do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE).

Niestety z roku na rok rośnie ilość odrzucanych wniosków. Najczęstszą przyczyną są przesłanki techniczne, a w dalszej kolejności przesłanki ekonomiczne oraz przesłanki ekonomiczno-techniczne. Dlatego tak ważna jest wiedza, jak skutecznie uzyskać warunki przyłączenia.

8. Projekt budowlany farmy fotowoltaicznej

Projekt budowlany farmy fotowoltaicznej to szczegółowa dokumentacja techniczna, niezbędna do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę (PnB). Jest zbiorem dokumentów i projektów przedstawiających inwestycję budowlaną w formie i zakresie określonym w odpowiednim Rozporządzeniu Ministra Rozwoju (Dz.U. 2020 poz. 1609). Na potrzeby realizacji farm fotowoltaicznych zawiera on między innymi wszystkie niezbędne informacje dotyczące planu zagospodarowania terenu, konstrukcji farmy fotowoltaicznej czy instalacji elektrycznych.

W obecnym stanie prawnym, projekt budowlany składa się z trzech opracowań technicznych:

• projekt zagospodarowania terenu (działki),
• projekt architektoniczno-budowlany,
• projekt techniczny.

Główne elementy projektu budowlanego farmy PV

• Plan zagospodarowania terenu – rozmieszczenie paneli fotowoltaicznych, kabli, konstrukcji wsporczych i innych elementów infrastruktury na terenie farmy słonecznej.
• Opisy projektów – zawierają m.in. informacje dotyczące parametrów technicznych, standardów, norm, oraz wymagań instalacyjnych.
• Rozwiązania konstrukcyjne – obejmują rodzaj komponentów, wymiary czy obciążenia wiatrowe i śniegowe.
• Rozwiązania elektryczne – projekt instalacji elektrycznej farmy fotowoltaicznej, obejmujący rozmieszczenie kabli, zabezpieczeń, punktów pomiarowych, a także sposób podłączenia do sieci elektroenergetycznej i schematy elektryczne obejmujące układ paneli fotowoltaicznych, inwerterów, transformatorów, systemów monitoringu i sterowania.
• Dokumentacja geodezyjna – w tym głownie mapa do celów projektowych, mapy, plany i profile geodezyjne terenu, niezbędne do prawidłowego rozmieszczenia paneli fotowoltaicznych oraz infrastruktury technicznej.
• Specyfikacje techniczne – używanych komponentów, w tym paneli fotowoltaicznych, inwerterów, konstrukcji wsporczych, kabli, zabezpieczeń i osprzętu.

Mapa do celów projektowych

Mapa do celów projektowych to szczegółowe opracowanie kartograficzne, które przedstawia ukształtowanie terenu, lokalizację istniejących obiektów i infrastruktury technicznej. Jest niezbędna do przygotowania dokładnego projektu budowlanego farmy fotowoltaicznej.

Projekt farmy fotowoltaicznej i jego rozwój

Po uzyskaniu wszystkich niezbędnych pozwoleń można przystąpić do realizacji inwestycji. Etap ten obejmuje budowę farmy fotowoltaicznej, montaż paneli, inwerterów, okablowania oraz podłączenie do sieci elektroenergetycznej. Po zakończeniu prac budowlanych przeprowadza się testy i odbiory techniczne, aby upewnić się, że instalacja działa poprawnie i zgodnie z założeniami projektu.

Dobry grunt pod budowę farmy PV powinien znajdować się w dogodnej od strony logistycznej lokalizacji zapewniając świetne nasłonecznienie paneli.

Przygotowujemy projekty budowlano-wykonawcze oraz projekty przyłącza SN, niezbędne do uzyskania pozwolenia na budowę farmy fotowoltaicznej. Kompletujemy wymagane dokumenty i składamy wniosek o pozwolenie na budowę.

Utrzymanie farmy fotowoltaicznej i jej monitorowanie

Po uruchomieniu farmy fotowoltaicznej konieczne jest jej regularne monitorowanie i konserwacja. Obejmuje to przeglądy techniczne, czyszczenie paneli, naprawy oraz aktualizacje. Efektywne zarządzanie farmą fotowoltaiczną zapewnia jej długoterminową wydajność i zoptymalizowaną opłacalność.

Projektowanie farm fotowoltaicznych – podsumowanie

Każdy z przedstawionych w tym artykule etapów jest istotny dla zapewnienia efektywności farmy fotowoltaicznej, zgodności z przepisami oraz rentowności inwestycji. W Electrum realizujemy projekty kompleksowo – dostarczamy usługi developmentu, EPC oraz O&M dla najbardziej zaawansowanych technologicznie projektów.

Przeczytaj również: Zarządzanie ryzykiem w projektach farm PV